Κάποια στιγμή ο ιός θα υποχωρήσει. Μπορεί να εξαλειφθεί. Αλλά ακόμα και τότε, η ζωή απλώς δεν θα ξαναγίνει όπως ήταν πριν τον Covid-19.

Μ' αυτήν τη δήλωση ξεκινά ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στις 6 Αυγούστου στο BBC.com, με τίτλο "Ιδού τι θα κάνει ο κορωνοϊός στα γραφεία και τα σπίτια μας" (This is what coronavirus will do to our offices and homes). Έτσι απλά. Μας το δηλώνει. Χωρίς εξήγηση, χωρίς αιτιολόγηση. Σαν να είναι μια αυταπόδεικτη, προαιώνια αλήθεια. Πουθενά, ούτε στην εισαγωγή, ούτε μέσα στο άρθρο, υπάρχει απάντηση στο ερώτημα: ΓΙΑΤΙ; Γιατί, αν εξαλειφθεί ο κορωνοϊός να συνεχίσουμε να ακολουθούμε συνήθειες οι οποίες, υποτίθεται, εγκαθιδρύθηκαν ως προσωρινά μέτρα για την αντιμετώπισή του; Αυτό το πολύ απλό ερώτημα όχι μόνο δεν απαντιέται, αλλά δεν τίθεται καν.

Πρέπει να φτάσει κανείς στο τέλος του άρθρου (στα ψιλά που λένε) για να διαβάσει το εξής:

"Αν ο COVID-19 εξασθενήσει μέσα στους επόμενους μήνες και αν βρεθεί γρήγορα ένα εμβόλιο, πολλά σπίτια και χώροι εργασίας μπορεί να επιστρέψουν σε μια κάπως "κανονική" κατάσταση.

Αλλά, κάποιες πλευρές της φανταστικής ζωής της Λέιλα μπορεί να γίνουν πραγματικότητα για πολλούς από εμάς, ειδικά αν έχουμε επαναλαμβανόμενες εξάρσεις και δεν βρεθεί εμβόλιο."

Το ότι από την αρχή της πανδημίας, πολλοί βάλθηκαν να μας περάσουν την ιδέα ότι ποτέ ξανά δεν θα είναι τα πράγματα όπως πριν, το έχουμε επισημάνει και παλαιότερα: Ο "θαυμαστός, καινούργιος κόσμος" του κορωνοϊού και από την πορεία των πραγμάτων φαίνεται να επιβεβαιώνεται.

Μπορεί, λοιπόν, αυτός ο ιός να ήταν εντελώς "άγνωστος" για τους επιστήμονές μας, να μην ήξεραν τίποτα για τον τρόπο που λειτουργεί, για το πώς μεταδίδεται, την επικινδυνότητά του, κλπ κλπ… και γι' αυτό να τους είχε φοβίσει τόσο και να βάδιζαν με βάση το "χειρότερο σενάριο" (έτσι δεν μας λένε;), αλλά από την άλλη για κάποια πράγματα μιλούσαν με απόλυτη βεβαιότητα ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ! Και αυτά για τα οποία ήταν απόλυτα βέβαιοι ήταν για τις κοινωνικές μεταβολές που θα φέρει ο νέος ιός (αυτός ο κατά τα άλλα εντελώς άγνωστος) οι οποίες μάλιστα δεν θα είναι προσωρινές, αλλά μια μόνιμη κατάσταση και αυτό καλά θα κάνουμε να το χωνέψουμε μια και καλή από τώρα! Για τον ιό δεν ήξεραν απολύτως τίποτα, αλλά αυτό το γνώριζαν πολύ καλά!

Αν μη τι άλλο, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η πανδημία COVID-19 μας έμαθε πολλά πράγματα, πράγματα που είτε "δεν γνωρίζαμε", είτε είχαμε "λάθος αντίληψη" γι' αυτά. Για παράδειγμα:

Η πανδημία COVID-19 "αποκάλυψε" στην ανθρωπότητα ότι υπάρχουν στο περιβάλλον μας "παθογόνοι μικροοργανισμοί" οι οποίοι είναι αόρατοι, και ύπουλα απειλούν τη ζωή και την υγεία μας!
Η πανδημία COVID-19 έμαθε στην ανθρωπότητα ότι το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι ένα άχρηστο βάρος που το κουβαλάμε άδικα. Δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να μας προστατέψει από αυτούς τους "αόρατους εχθρούς". Γι' αυτό, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, η μόνη αποτελεσματική αντιμετώπιση, είναι ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ να αποφύγουμε κάθε επαφή μαζί τους! Αν μπορούσε ο καθένας από μας να περάσει τη ζωή του μέσα σ' ένα αποστειρωμένο κουβούκλιο, αυτή θα ήταν η ιδανική λύση!
Η πανδημία COVID-19 μας έμαθε επίσης, ότι η επαφή με τους άλλους ανθρώπους είναι πολύ επικίνδυνη, γιατί κατά τη συναναστροφή μας ανταλλάσσουμε ιούς και βακτήρια, που σημαίνει ότι θα αρρωστήσουμε και θα πεθάνουμε! Μακριά κι αγαπημένοι, λοιπόν, και το "αγαπημένοι" δεν είναι απαραίτητο, απαραίτητο είναι το "μακριά"!

Όλα αυτά και άλλα πολλά που μας "έμαθε" η πανδημία COVID-19 δεν μπορεί να εξαλειφθούν από την κοινή συνείδηση απλώς με την εξάλειψη του ιού (εάν και όποτε αυτή συμβεί), γιατί μονίμως θα επικρέμεται πάνω από το κεφάλι μας η απειλή ότι κάτι άλλο, κάποιος άλλος επικίνδυνος ιός μπορεί να εμφανιστεί, άρα "φύλαγε τα ρούχα σου για να' χεις τα μισά".

Σ' αυτήν τη λογική και το "έγκυρο" και "αξιόπιστο" BBC (που δεν έχει καμία σχέση ούτε με προπαγάνδα, ούτε με fake news - θου Κυριε…) μας παρουσιάζει το πώς θα είναι η κοινωνία μας το 2025, μια κοινωνία που ζει σε μια μόνιμη κατάσταση αποστείρωσης, με εργασία από το σπίτι, τήρηση αποστάσεων, συστήματα αναγνώρισης προσώπου και φωνής ώστε όλα να γίνονται "ανέπαφα".

Ας γνωρίσουμε τη Λέιλα, η οποία, εν έτει 2025, εργάζεται 4 μέρες από το σπίτι της και πηγαίνει μία μέρα στο γραφείο της. Αυτό συμβαίνει από την καραντίνα του 2020 και μετά.
Αυτήν τη μία ημέρα που πηγαίνει στη δουλειά παρακολουθούμε σ' αυτό το άρθρο.

Η Λέιλα φτάνει στο γραφείο της στις 7:00. Οι ώρες άφιξης του προσωπικού εναλλάσσονται, ώστε να ελαχιστοποιείται ο αριθμός των υπαλλήλων που έρχονται ταυτόχρονα στη δουλειά.

Οι "μέρες του γραφείου" είναι αποκλειστικά για συσκέψεις. Πάνε οι μέρες που πήγαινε στο γραφείο και δούλευε σε μια οθόνη. Αυτό μπορεί να το κάνει και στο σπίτι της.

Οι εργοδότες της Λέιλα παλιά είχαν γραφεία σ' ένα πολύ μεγαλύτερο κτίριο, που το μοιράζονταν με πολλές άλλες εταιρείες. Τώρα είναι σ' ένα μικρότερο, πρόσφατα ανακαινισμένο κτίριο, όπου είναι μόνοι τους.

Στο ισόγειο, η Λέιλα σταματά μπροστά στον θερμικό ανιχνευτή σώματος, για να ελέγξει τη θερμοκρασία της. Σήμερα, είναι 36,5 C. Περνάει.

Μια κάμερα αναγνώρισης προσώπου την αναγνωρίζει ως μέλος του προσωπικού και η μπάρα ασφαλείας ανοίγει. Σε κανένα σημείο η Λέιλα δεν αγγίζει τίποτα. Βρίσκεται σ' έναν ανέπαφο διάδρομο.

Το ασανσέρ για να ανέβει στο γραφείο της ενεργοποιείται με τη φωνή. Η ανέπαφη τεχνολογία έχει αντικαταστήσει όλα τα κουμπιά. Το όριο πληρότητας του ασανσέρ είναι δύο άτομα.

Παρακάτω βλέπουμε πώς προχωράει στον διάδρομο, που όλοι οι διάδρομοι πλέον είναι αρκετά φαρδιοί ώστε να μην έρχονται πολύ κοντά οι υπάλληλοι και κινδυνέψουν να κολλήσουν κάτι, πώς βάζει αντισηπτικό, που πλέον το έχει συνηθίσει τόσο που το κάνει ασυναίσθητα κλπ, και πάμε στο γραφείο της.

Εδώ, λοιπόν, μαθαίνουμε ότι τα έπιπλα και όλες οι επιφάνειες είναι φτιαγμένα από "αντιμικροβιακά" υλικά. Καθαρίζουν εύκολα και είναι δύσκολο να κολλήσουν πάνω τα βακτήρια.

(Βακτήρια;;; Άρα, το πρόβλημά μας δεν είναι μόνο οι τυχόν "θανατηφόροι" ιοί, αλλά όλοι οι μικροοργανισμοί...)

Το ίδιο και οι πάγκοι στην κουζίνα, ενώ τα χερούλια είναι από χαλκό. "Είναι ακριβό, αλλά είναι φυσικό απωθητικό των μικροβίων", οπότε, ποιος υπολογίζει το κόστος;

Όμως, ακόμα κι ο αέρας που αναπνέουμε είναι επικίνδυνος και γι' αυτό, τα κλιματιστικά έχουν μέσα στους σωλήνες τους υπεριώδεις ακτίνες που σκοτώνουν τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Επίσης, μειώνουν την υγρασία και λειτουργούν με δεδομένα από αισθητήρες που υπάρχουν παντού στο κτίριο, αλλά και φορητούς αισθητήρες που φορά το προσωπικό.

Βέβαια, με τόση αποστείρωση, το ανοσοποιητικό σύστημα θα έχει καταστραφεί, αλλά, δεν πειράζει, έτσι κι αλλιώς άχρηστο μας είναι...

Το γραφείο της Λέιλα, που παλιά ήταν εντελώς ανοιχτό, τώρα χωρίζεται με διαχωριστικά που ανεβοκατεβαίνουν, αναλόγως αν υπάρχει έξαρση κάποιας επιδημίας ή όχι. Μπροστά έχουν φυτά για διαχωριστικό, γιατί, λέει, στους εργαζόμενους δεν άρεσε να περιβάλλονται από πλαστικά παντού, που έκαναν τον χώρο να μοιάζει με νοσοκομείο.

Και πάμε στο σπίτι της. Η Λέιλα μετακόμισε στα προάστια, για να μπορέσει να έχει ένα μεγαλύτερο σπίτι, όπου θα έχει και τον ανάλογο χώρο γραφείου. Όταν άρχισε να εργάζεται στο σπίτι, νόμισε ότι θα ήταν για μερικές εβδομάδες και ότι θα μπορούσε να τα βγάλει πέρα μ' ένα λαπτοπ στον πάγκο της κουζίνας, αλλά "καθώς οι εβδομάδες έγιναν μήνες και οι μήνες έγιναν χρόνια" διαπίστωσε ότι αυτό δεν γίνεται.

Βέβαια, τρώει πολύ χρόνο στη μετακίνηση από και προς τη δουλειά, αλλά, τι πειράζει, αφού είναι μόνο μία φορά την εβδομάδα! Όλα καλά, λοιπόν...

Στον επίλογό του το άρθρο αναφέρει τις απόψεις κάποιων αρχιτεκτόνων σχετικά με τις επιπτώσεις των μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού στον σχεδιασμό κτιρίων. Όπως μας λένε, η πρώτη μεγάλη επίπτωση θα είναι η στροφή προς την εργασία από το σπίτι, για οικονομικούς κυρίως λόγους:

"Οι εταιρείες θα μπορούν να μειώσουν δραστικά τις δαπάνες για μεγάλους χώρους γραφείων, αυξάνοντας τον αριθμό των υπαλλήλων που θα εργάζονται από το σπίτι - και θα το κάνουν. Ήδη βλέπουμε κάποιους στην αγορά ακινήτων να βρίσκονται σε κατάσταση πανικού. Διότι βλέπουν τη ζήτηση για εργασιακούς χώρους να μειώνεται."

Επόμενο είναι ότι θα σημειωθεί τάση του κόσμου για μετακόμιση μακριά από το κέντρο των πόλεων, αφού δεν θα χρειάζεται να πηγαινοέρχονται κάθε μέρα στη δουλειά, αλλά και θα πρέπει να έχουν μεγαλύτερα σπίτια για να εξυπηρετήσουν και τις ανάγκες της εργασίας τους. Επίσης, τα σπίτια θα πρέπει να είναι έτσι σχεδιασμένα ώστε να μπορούν να καλύπτουν αυτές τις ανάγκες.

"Αν πριν από τον COVID, το σπίτι ήταν κυρίως χώρος χαλάρωσης και επαναφόρτισης, τα μετά-COVID σπίτια θα είναι εν μέρη κατοικίες και εν μέρη χώρος εργασίας."

Πολύ σημαντική θα είναι και η συμμετοχή της τεχνολογίας στην καθημερινότητα των ανθρώπων, τόσο για τις διάφορες δραστηριότητες που θα πρέπει να γίνονται "ανέπαφα", όσο και για την αποστείρωση των χώρων, αλλά και για τη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων, με σκοπό, φυσικά, τη διατήρηση "υγιεινών" συνθηκών διαβίωσης.

"Τα κτίρια θα έχουν πάρα πολλή τεχνολογία: οι άνθρωποι θα χρησιμοποιούν τα κινητά τους για να προσανατολιστούν μέσα σ' αυτά, θα χρησιμοποιούν αναγνώριση προσώπου και αναγνώριση φωνής. Και θα δούμε πολύ περισσότερους ρομποτικούς υπαλλήλους, αλλά και αισθητήρες που θα συλλέγουν δεδομένα."

Ωστόσο, δεν θα αλλάξουν όλα, μας λέει το ωραίο άρθρο του BBC. Πρώτα-πρώτα επειδή υπάρχουν και άνθρωποι φτωχοί, που δεν θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να μετακομίσουν ή να ανακαινίσουν το σπίτι τους, αλλά και εταιρείες που, ειδικά σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης, δεν θα μπορέσουν να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση.

Έπειτα, επειδή "ακόμα" η ζωντανή συναναστροφή είναι σημαντική στην ανθρώπινη ψυχολογία. (Δυστυχώς...;;;)

"Η λήψη ρίσκων και η δημιουργικότητα, πράγματα απαραίτητα στις επιχειρήσεις, γενικά συμβαίνουν σε ομάδες. Πραγματικές ομάδες και όχι σε εικονικό χώρο. Εκεί όπου μπορείς να δεις τους άλλους απευθείας και να βρίσκεσαι στον ίδιο χώρο μαζί τους", λέει η Sadie Morgan, στέλεχος εταιρείας με έδρα το Λονδίνο.

"Δεν πρέπει να υποτιμούμε την ανάγκη των ανθρώπων να βρεθούν μαζί και να ανταλλάξουν ιδέες. Μας λείπει η γλώσσα του σώματος, τα (μη λεκτικά) σημάδια για το πότε να μιλήσουμε, η ελεύθερη συζήτηση και οι μεταξύ μας δεσμοί" λέει η Grace Choi, αρχιτέκτων.

Θα συμφωνήσουμε με τις εν λόγω κυρίες, με μια μόνο επιφύλαξη: ότι οι δεξιότητες που επικαλούνται, αναπτύσσονται και καλλιεργούνται στους ανθρώπους μέσα από την καθημερινή τους, ζωντανή αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους. Έτσι γνωριζόμαστε με τα άτομα του περιβάλλοντός μας, μαθαίνουμε να αποκωδικοποιούμε και να ανταποκρινόμαστε κατάλληλα στις συμπεριφορές και τα μη λεκτικά μέρη της επικοινωνίας και να συνεννοούμαστε κατάλληλα. Όσο απομακρυνόμαστε από αυτήν την δια ζώσης επικοινωνία, τόσο αυτές οι δεξιότητες φθίνουν...