Τα έγγραφα αποκαλύπτουν για πρώτη φορά την τεράστια κλίμακα ελέγχου των αμερικανικών κυβερνήσεων στο Χόλιγουντ, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας χειραγώγησης σεναρίων ή ακόμη και παρεμπόδισης της παραγωγής ταινιών πολύ επικριτικών για το Πεντάγωνο – για να μην αναφέρουμε την επιρροή σε μερικά από τα πιο δημοφιλή φραντσάις ταινιών τα τελευταία χρόνια.
Αυτό δημιουργεί νέα ερωτήματα όχι μόνο για τον τρόπο που λειτουργεί η λογοκρισία στη σύγχρονη βιομηχανία ψυχαγωγίας, αλλά και για τον ελάχιστα γνωστό ρόλο του Χόλιγουντ ως μηχανή προπαγάνδας για τη συσκευή εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.
Όταν εξετάσαμε για πρώτη φορά τη σχέση μεταξύ πολιτικής, κινηματογράφου και τηλεόρασης στηστροφή του 21ου αιώνα, αποδεχτήκαμε τη συναίνεση ότι ένα μικρό γραφείο στο Πεντάγωνο είχε βοηθήσει, κατόπιν αιτήματος, την παραγωγή περίπου 200 ταινιών σε όλη την ιστορία των σύγχρονων ΜΜΕ, με ελάχιστες εισροές στα σενάρια.
Πόσο αδαείς είμασταν.
Πιο κατάλληλα, πόσο παραπλανηθήκαμε.
Πρόσφατα αποκτήσαμε 4.000 νέες σελίδες εγγράφων από το Πεντάγωνο και τη CIA μέσω του νόμου περί ελευθερίας της πληροφόρησης. Για εμάς, αυτά τα έγγραφα ήταν το τελευταίο καρφί στο φέρετρο.
Αυτά τα έγγραφα για πρώτη φορά δείχνουν ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει εργαστεί πίσω από τις σκηνές σε πάνω από 800 μεγάλες ταινίες και περισσότερους από 1.000 τηλεοπτικούς τίτλους.
Η προηγούμενη βέλτιστη εκτίμηση, σε ένα ακαδημαϊκό βιβλίο πίσω στο 2005, ήταν ότι το Πεντάγωνο είχε εργαστεί σε λιγότερες από 600 ταινίες και μια απροσδιόριστη χούφτα τηλεοπτικών εκπομπών.
Ο ρόλος της CIA θεωρήθηκε ότι είναι μόνο μια ντουζίνα παραγωγές, μέχρι να κυκλοφορήσουν πολύ καλά βιβλία από την Tricia Jenkins και τον Simon Willmetts το 2016. Αλλά ακόμα και τότε έχασαν ή υποτίμησαν σημαντικές περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένου του Charlie Wilson’s War και του Meet the Parents.
Ο Jon Voight στους Transformers – σε αυτή τη σκηνή, αμέσως μετά την επίθεση σε αμερικανικά στρατεύματα από ρομπότ Decepticon, ο σύνδεσμος του Πενταγώνου στο Χόλιγουντ Phil Strub, εισήγαγε την ατάκα ‘Bring em home’ (Φέρτε τους σπίτι), παρέχοντας στον στρατό μια προστατευτική, πατερναλιστική ποιότητα, όταν στην πραγματικότητα το DOD κάνει ακριβώς το αντίθετο.
Παράλληλα με την τεράστια κλίμακα αυτών των επιχειρήσεων, το νέο μας βιβλίο ”Σινεμά Εθνικής Ασφάλειας” (National Security Cinema) περιγράφει πώς η εμπλοκή της αμερικανικής κυβέρνησης περιλαμβάνει επανεγγραφές σεναρίων σε μερικές από τις μεγαλύτερες και πιο δημοφιλείς ταινίες, συμπεριλαμβανομένου του Τζέιμς Μποντ, του φραντσάις των Transformers και των κινηματογραφικών ταινιών των Marvel και DC .
Παρόμοια επιρροή ασκείται και στην στρατιωτικά στηριζόμενη τηλεοπτική τηλεόραση, η οποία κυμαίνεται από το Χαβάη 5-0 έως το Αμερική Έχεις Ταλέντο, την Όπρα και τον Τζέι Λένο, μέχρι το Cupcake Wars, μαζί με πολυάριθμα ντοκιμαντέρ από το PBS, το Channel History και το BBC.
Το National Security Cinema αποκαλύπτει επίσης πως υποστηρίχθηκαν και επηρεάστηκαν δεκάδες ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές από τη CIA, συμπεριλαμβανομένης της περιπέτειας Thunderball του Τζέιμς Μποντ, του Patriot Games και πιο πρόσφατων ταινιών, όπως τα Meet the Parents και Salt.
Η CIA μάλιστα βοήθησε ακόμη και σε ένα επεισόδιο του Top Chef που φιλοξενήθηκε στο Λάγκλεϊ, όπου συμμετείχε ο τότε διευθυντής της CIA, Leon Panetta, ο οποίος αποδείχθηκε ότι έπρεπε να παραλείψει το επιδόρπιο για να παρακολουθήσει ζωτικής σημασίας επιχειρήσεις. Ήταν αυτή η σκηνή πραγματική ή ήταν μια δραματική δήλωση για τις κάμερες;
Ο Τζέιμς Μποντ και η Ντόμινο διασώζονται μέσω ενός αεροσκάφους που δανείστηκε στην παραγωγή από την εταιρεία βιτρίνα της CIA με όνομα Intermountain Aviation – Thunderball.
Η στρατιωτική πολιτική λογοκρισία του Χόλιγουντ
Όταν ένας συγγραφέας ή παραγωγός προσεγγίζει το Πεντάγωνο και ζητά πρόσβαση σε στρατιωτικά προτερήματα για να βοηθήσουν στην παραγωγή της ταινίας τους, πρέπει να υποβάλουν το σενάριό τους στα γραφεία διασύνδεσης ψυχαγωγίας για έλεγχο. Τελικά, ο άνθρωπος με τον τελευταίο λόγο είναι ο Phil Strub, ο επικεφαλής του συνδέσμου του Χόλιγουντ του Υπουργείου Άμυνας (DOD).
Αν υπάρχουν χαρακτήρες, δράση ή διάλογος που δεν εγκρίνει το DOD τότε ο δημιουργός πρέπει να κάνει αλλαγές για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του στρατού. Εάν αρνούνται τότε το Πεντάγωνο πακετάρει τα παιχνίδια του και πηγαίνει σπίτι. Για να επιτευχθεί πλήρης συνεργασία, οι παραγωγοί πρέπει να υπογράψουν συμβόλαια – Συμφωνίες Βοήθειας Παραγωγής – τα οποία τους υποχρεώνουν να χρησιμοποιήσουν μια έκδοση του σεναρίου που έχει εγκριθεί από το στρατό.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διαφωνίες όταν οι ηθοποιοί και οι σκηνοθέτες αυτοσχεδιάζουν έξω από αυτό το εγκεκριμένο σενάριο.
Στην σκηνή στην Αεροπορική Βάση του Edwards κατά τη διάρκεια της σκηνοθεσίας του Iron Man, υπήρξε μια θυμωμένη αντιπαράθεση μεταξύ του Strub και του σκηνοθέτη Jon Favreau.
Ο Favreau ήθελε έναν στρατιωτικό χαρακτήρα να λέει την ατάκα «Οι άνθρωποι θα αυτοκτονούσαν για τις ευκαιρίες που έχω», αλλά ο Strub είχε ένσταση. Ο Favreau υποστήριξε ότι η ατάκα πρέπει να παραμείνει στην ταινία και στο τέλος, η ατάκα δεν εμφανίστηκε στην τελική ταινία.
Μια από τις πολλές σκηνές για το Iron Man γυρίστηκε στην Αεροπορική Βάση Edwards.
Φαίνεται ότι οποιαδήποτε αναφορά σε στρατιωτική αυτοκτονία – ακόμα και μια παρατήρηση σε μια περιπέτεια δράσης-κωμωδίας με υπερήρωες – είναι κάτι που το γραφείο του Χόλιγουντ δεν θα επιτρέψει. Είναι ασφαλώς ένα ευαίσθητο και ενοχλητικό θέμα για αυτούς, όταν σε μερικές περιόδουςτου συνεχώς διευρυνόμενου και ολοένα και μάταιου «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», περισσότεροι αμερικανοί στρατιώτες αυτοκτόνησαν από ό, τι πέθαναν στη μάχη. Αλλά γιατί μια ταινία για έναν άνθρωπο που φτιάχνει τη δική του ιπτάμενη πανοπλία να μην μπορεί να συμπεριλάβει τέτοια αστεία;
Μια άλλη ατάκα που λογοκρίθηκε από το DOD ήρθε στην ταινία του Τζέιμς Μποντ, Tomorrow Never Dies.
Όταν ο Μποντ είναι έτοιμος να πηδήξει από ένα στρατιωτικό αεροπλάνο μεταφοράς, συνειδητοποιούν ότι πρόκειται να προσγειωθεί σε βιετναμέζικα ύδατα. Στο αρχικό σενάριο του Μποντ υπήρχε η ατάκα, ”Ξέρετε τι θα συμβεί. Θα γίνει πόλεμος και ίσως αυτή τη φορά να κερδίσουμε.”
Αυτή η ατάκα καταργήθηκε κατόπιν αιτήματος του DOD.
Παραδόξως, ο Phil Strub αρνήθηκε ότι υπήρχε οποιαδήποτε υποστήριξη για το Tomorrow Never Dies, ενώ ο κορυφαίος μελετητής στον τομέα Lawrence Suid παραθέτει τη σύνδεση με το DOD στο πλαίσιο «Μη αναγνωρισμένης συνεργασίας».
Αλλά το DOD αναφέρεται στο τέλος της ταινίας και έχουμε πάρει ένα αντίγραφο της Συμφωνίας Βοήθειας Παραγωγής μεταξύ των παραγωγών και του Πενταγώνου.
Το Βιετνάμ είναι προφανώς ένα άλλο επώδυνο θέμα για τον αμερικανικό στρατό, ο οποίος αφαιρεί επίσης μια αναφορά στον πόλεμο από το σενάριο του Χουλκ (2003). Ενώ ο στρατός δεν αναφέρεται στο τέλος της ταινίας, στο IMDB ή στην βάση δεδομένων του DOD με τις υποστηριζόμενες ταινίες, αποκτήσαμε έναν φάκελο από το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ που περιγράφει τις «ριζοσπαστικές» αλλαγές στο σενάριο.
Αυτό περιλάμβανε τη δημιουργία του εργαστηρίου όπου ο Χουλκ δημιουργήθηκε τυχαία σε μια μη στρατιωτική εγκατάσταση, καθιστώντας τον διευθυντή του εργαστηρίου έναν πρώην στρατιωτικό χαρακτήρα και αλλάζοντας το κωδικό όνομα της στρατιωτικής επιχείρησης για να συλλάβει τον Χουλκ από ‘Ranch Hand’ σε ‘Angry Man’.
‘Ranch Hand’ είναι το όνομα μιας πραγματικής στρατιωτικής επιχείρησης κατά την οποία η Αμερικανική Αεροπορία πέταξε εκατομμύρια γαλόνια φυτοφαρμάκων και άλλων δηλητηρίων στην βιετναμέζικη ύπαιθρο, καθιστώντας εκατομμύρια στρέμματα γεωργικής γης δηλητηριασμένα και άγονα.
Απομάκρυναν επίσης διάλογο που αναφέρεται σε «όλα αυτά τα αγόρια, τα ινδικά χοιρίδια, που πεθαίνουν από την ακτινοβολία και τον πόλεμο μικροβίων», μια προφανής αναφορά σε συγκαλυμμένα στρατιωτικά πειράματα σε ανθρώπινα υποκείμενα.
Τα έγγραφα που αποκτήσαμε αποκαλύπτουν περαιτέρω ότι το Πεντάγωνο έχει τη δύναμη να σταματήσει την παραγωγή ταινίας αρνούμενο ή αποσύροντας την υποστήριξη. Κάποιες ταινίες όπως το Top Gun, το Transformers και το Act of Valor εξαρτώνται τόσο από τη στρατιωτική συνεργασία που δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς να υποβληθούν σε αυτή τη διαδικασία. Άλλοι δεν ήταν τόσο τυχεροί.
Η ταινία Countermeasures απορρίφθηκε από το στρατό για διάφορους λόγους, και κατά συνέπεια ποτέ δεν παρήχθη. Ένας από τους λόγους είναι ότι το σενάριο περιελάμβανε αναφορές στο σκάνδαλο Ιράν-Κόντρας και, όπως ο Strub το είδε «Δεν χρειάζεται να … να υπενθυμίσουμε στο κοινό την υπόθεση Ιράν-Κόντρας».
Ομοίως, τα Fields of Fire και Top Gun 2 δεν έγιναν ποτέ γιατί δεν μπορούσαν να λάβουν στρατιωτική υποστήριξη, και πάλι λόγω πολιτικά αμφιλεγόμενων πτυχών των σεναρίων.
Αυτή η «απαλή» λογοκρισία επηρεάζει επίσης την τηλεόραση. Για παράδειγμα, ένα προγραμματισμένο ντοκιμαντέρ του Louis Theroux για την εκπαίδευση Πεζοναυτών απορρίφθηκε και ως εκ τούτου δεν έγινε ποτέ.
Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε με ακρίβεια πόσο διαδεδομένη είναι αυτή η στρατιωτική λογοκρισία της ψυχαγωγίας, επειδή πολλά αρχεία εξακολουθούν να παρακρατούνται. Η πλειοψηφία των εγγράφων που αποκτήσαμε είναι ημερολογιακές αναφορές από τα γραφεία διασύνδεσης ψυχαγωγίας, τα οποία σπάνια αναφέρονται σε αλλαγές σεναρίων και ποτέ με σαφή και λεπτομερή τρόπο. Ωστόσο, τα έγγραφα αποκαλύπτουν ότι το DOD απαιτεί προεπισκόπηση της προβολής οποιουδήποτε έργου υποστηρίζει και μερικές φορές κάνει αλλαγές ακόμα και μετά την ολοκλήρωση της παραγωγής.
Τα έγγραφα καταγράφουν επίσης την προληπτική φύση των επιχειρήσεων του στρατού στο Χόλιγουντ και ότι βρίσκουν τρόπους να συμμετάσχουν στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, όταν οι χαρακτήρες και οι ιστορίες διαμορφώνονται πιο εύκολα προς όφελος του Στρατού.
Η επιρροή του DOD στην δημοφιλή κουλτούρα μπορεί να βρεθεί σε όλα τα στάδια της παραγωγής, παρέχοντάς τους την ίδια ισχύ με τα μεγαλύτερα στελέχη στούντιο.
Agencywood: Η επιρροή της CIA και της NSA σε σενάρια ταινιών
Παρά το γεγονός ότι διαθέτει πολύ λιγότερα κινηματογραφικά στοιχεία, η CIA κατάφερε επίσης να ασκήσει σημαντική επιρροή σε ορισμένα από τα έργα που υποστήριξε (ή αρνήθηκε να υποστηρίξει).
Δεν υπάρχει επίσημη διαδικασία αναθεώρησης σεναρίων από τη CIA, αλλά ο Chase Brandon, υπεύθυνος ψυχαγωγίας της Υπηρεσίας, μπόρεσε να εισέλθει στα αρχικά στάδια της διαδικασίας συγγραφής σε αρκετές τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές.
Ο Brandon το έκανε αυτό πιο εμφανώς στο θρίλερ κατασκοπείας The Recruit, όπου ένας νέος πράκτορας μπαίνει στην εκπαίδευση της CIA στην Φάρμα (The Farm) – ένα προφανές όχημα για την επαγωγή του κοινού σε αυτόν τον κόσμο και για να του δίνεται μια ματιά πίσω από την κουρτίνα. Η αρχική επεξεργασία ιστοριών και τα πρώτα σχέδια του σεναρίου γράφτηκαν από τον Brandon, αν και πιστώνεται μόνο στην ταινία ως τεχνικός σύμβουλος, καλύπτοντας την επιρροή του στο περιεχόμενο.
Το Recruit περιλαμβάνει ατάκες σχετικά με τις νέες απειλές του μετασοβιετικού κόσμου (συμπεριλαμβανομένης αυτής της μεγάλης κακομεταχείρισης για έναν αμυντικό προϋπολογισμό ύψους 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το Περού), μαζί με την ανατροπή της ιδέας ότι η CIA απέτυχε να αποτρέψει την 11η Σεπτεμβρίου. Και επαναλαμβάνει το ρητό ότι «οι αποτυχίες της CIA είναι γνωστές, αλλά οι επιτυχίες της δεν είναι». Όλα αυτά βοήθησαν να διαδοθεί η ιδέα ότι η Υπηρεσία είναι ένας καλοπροαίρετος, ορθολογικός παίκτης σε έναν χαοτικό και επικίνδυνο κόσμο.
Η CIA κατάφερε επίσης να λογοκρίνει σενάρια, να αφαιρεί ή να αλλάζει αλληλουχίες που δεν θέλει να δει το κοινό. Στο Zero Dark Thirty ο σεναριογράφος Mark Boal «μοιράστηκε προφορικά» το σενάριο του με αξιωματικούς της CIA και αφαίρεσαν μια σκηνή όπου ένας μεθυσμένος αξιωματικός της CIA πυροβολεί με ένα AK-47 στον αέρα από μια ταράτσα στο Ισλαμαμπάντ, και αφαίρεσε τη χρήση σκύλων από τις σκηνές με βασανιστήρια.
Σε ένα πολύ διαφορετικό είδος ταινίας, την εξαιρετικά δημοφιλή ρομαντική κωμωδία Meet the Parents, ο Brandon ζήτησε να αλλάξουν μια σκηνή όπου ο χαρακτήρας του Μπεν Στίλερ ανακαλύπτει το μυστικό καταφύγιο του Ρόμπερτ Ντε Νίρο (ο μελλοντικός πεθερός του Στίλερ). Στο αρχικό σενάριο ο Στίλερ βρίσκει εγχειρίδια βασανιστηρίων της CIA σε ένα γραφείο, αλλά ο Brandon το άλλαξε σε φωτογραφίες του Ρόμπερτ Ντε Νίρο με διάφορους αξιωματούχους.
Ο Μπεν Στίλερ ανακαλύπτει ότι ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο εργάζεται για τη CIA – Meet the Parents.
Πράγματι, η ικανότητα της CIA να επηρεάζει τα σενάρια ταινιών ξεκινάει από τα πρώτα της χρόνια. Στη δεκαετία του ’40 και του ’50 κατάφεραν να εμποδίσουν οποιαδήποτε αναφορά στον εαυτό τους να εμφανίζεται στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση μέχρι το North by Northwest το 1959. Αυτό περιλάμβανε απόρριψη αιτήσεων στήριξης της παραγωγής, που σημαίνει ότι κάποιες ταινίες δεν έγιναν ποτέ, και τη λογοκρισία κάθε αναφοράς στην CIA στο σενάριο για την κωμωδία My Favorite Spy του Bob Hope.
Η CIA μάλιστα υπονόμευσε μια προγραμματισμένη σειρά ντοκιμαντέρ για τον προκάτοχό της, το OSS, έχοντας δικούς της στο CBS να αναπτύσσουν μια ανταγωνιστική παραγωγή για να βγάλει το μικρότερο στούντιο έξω από την αγορά. Μόλις αυτό επιτεύχθηκε, η Υπηρεσία σταμάτησε και τη σειρά του CBS, διασφαλίζοντας ότι οι δραστηριότητες του OSS παρέμεναν ασφαλείς από δημόσια διερεύνηση.
Ενώ είναι ελάχιστα γνωστά για τις δραστηριότητες της NSA στη βιομηχανία ψυχαγωγίας, διαπιστώσαμε ότι υιοθετούν παρόμοιες τακτικές με την CIA και το DOD.
Τα εσωτερικά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της NSA δείχνουν ότι οι παραγωγοί της ταινίας Enemy of the State είχαν προσκληθεί σε πολλαπλές περιηγήσεις στα κεντρικά γραφεία της NSA. Όταν χρησιμοποίησαν ένα ελικόπτερο για να κινηματογραφήσουν εναέριο υλικό από το Fort Meade, η NSA δεν τους εμπόδισε να το χρησιμοποιήσουν στην ταινία.
Σύμφωνα με μια συνέντευξη του 1998 με τον παραγωγό Τζέρυ Μπρουκχάιμερ, άλλαξαν το σενάριο μετά από αίτημα της NSA, έτσι ώστε οι αδικίες να είναι οι πράξεις ενός κακού μόνο υπαλλήλου της NSA και όχι της υπηρεσίας συνολικά.
Ο Μπρουκχάιμερ είπε:
”Νομίζω ότι οι άνθρωποι της NSA θα είναι ευχαριστημένοι. Σίγουρα δεν θα βγουν τόσο κακοί όσο θα μπορούσαν. Η NSA δεν είναι ο κακοποιός.”
Η ιδέα της χρήσης του κινηματογράφου για να ρίχνεις το φταίξιμο σε απομονωμένους πράκτορες, αποφεύγοντας έτσι οποιαδήποτε έννοια συστημικής, θεσμικής ή ποινικής ευθύνης, είναι βγαλμένη ακριβώς έξω από το εγχειρίδιο της CIA και του DOD.
Κεντρικά γραφεία της NSA στο Fort Meade – Enemy of the State.
Σε γενικές γραμμές, εξετάζουμε μια τεράστια στρατιωτική συσκευή προπαγάνδας που λειτουργεί σε όλη την οθόνη της βιομηχανίας ψυχαγωγίας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Δεν είναι απολύτως επίσημος λογοκριτής, δεδομένου ότι οι αποφάσεις για τα σενάρια παίρνονται οικειοθελώς από τους παραγωγούς, αλλά αντιπροσωπεύει μια μεγάλη και ελάχιστα αναγνωρισμένη πίεση στο είδος των αφηγήσεων και των εικόνων που βλέπουμε στις μεγάλες και τις μικρές οθόνες.
Στις κοινωνίες που είναι ήδη πρόθυμες να χρησιμοποιήσουν τη σκληρή εξουσία μας στο εξωτερικό, η διαμόρφωση της δημοφιλούς μας κουλτούρας για την προώθηση μιας φιλοπολεμικής νοοτροπίας πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψην.
ΠΗΓΗ
το είδα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου