Πόζναν, Ιούνιος 1956: Όταν βγήκε ο λαός στους δρόμους και συγκρούστηκε με τις σοβιετικές κατασταλτικές δυνάμεις

Όταν οι Πολωνοί μιλούν για τον Ιούνιο του Πόζναν (Poznanski Czerwiec), δεν αναφέρονται στον ευχάριστο καιρό που φέρνει το καλοκαίρι στο Πόζναν. Αντίθετα, είναι ο Ιούνιος του 1956 που βρίσκεται στη μνήμη των Πολωνών, ιδιαίτερα εκείνων της πόλης του Πόζναν, η οποία έγινε το επίκεντρο εκείνου του μήνα πριν από εξήντα δύο χρόνια. Ονομάζεται επίσης οι διαδηλώσεις του Πόζναν του 1956 ή η εξέγερση του Πόζναν του 1956. Ο Ιούνιος του Πόζναν ήταν η πρώτη διαμαρτυρία εναντίον της σοβιετικής κομμουνιστικής κυβέρνησης που εγκαθιδρύθηκε μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Πολωνία (όπως και το μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης) βρέθηκε πίσω από το Σιδηρούν Παραπέτασμα.

Πάνω: Το "Zadamy chleba" ("Ζητούμε ψωμί") ήταν ένα από τα δημοφιλή συνθήματα της διαμαρτυρίας.

Στις 28 Ιουνίου 1956, οι εργάτες ξεκίνησαν διαδηλώσεις στα Εργοστάσια Cegielski του Poznan, απαιτώντας καλύτερες συνθήκες και μισθούς και διαμαρτύρονταν για μια πρόσφατη αύξηση των φόρων και υψηλότερες ποσοστώσεις εργασίας. Οι εργάτες βγήκαν στους δρόμους και σύντομα συντάχθηκαν μαζί τους εργαζόμενους από άλλα εργοστάσια, σπουδαστές και διανοούμενοι, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν πάνω από 100.000 άνθρωποι στο Κάστρο των Αυτοκρατοριών στο Πόζναν, όπου οι αξιωματούχοι της πόλης και η UB (Urząd Bezpieczeństwa), η μυστική αστυνομία και μισητή υπηρεσία πληροφοριών είχαν την έδρα τους. Μεταξύ των αιτημάτων ήταν οι χαμηλότερες τιμές στα τρόφιμα, οι μισθολογικές αυξήσεις και η ανάκληση πρόσφατων νόμων που είχαν επιδεινώσει τις συνθήκες για τους εργαζόμενους.

Ωστόσο, η ειρηνική διαμαρτυρία σύντομα έγινε βίαιη, καθώς το πλήθος κατέλαβε τη φυλακή, απελευθέρωσε πολιτικούς κρατούμενους και πήρε όπλα για τη διαδήλωση, καθώς και διέλυσε τα κεντρικά γραφεία του Κομμουνιστικού Κόμματος και το κτίριο της μυστικής αστυνομίας, κάτι που έφερε τους πρώτους πυροβολισμούς να πέφτουν εναντίον του πλήθους. Αλλά μόλις κατέφθασαν οι σοβιετικές δυνάμεις άρχισε η πραγματική καταστολή. Τανκς, τεθωρακισμένα αυτοκίνητα, πυροβόλα και φορτηγά γεμάτα στρατιώτες περικύκλωσαν την πόλη και άρχισαν να συλλαμβάνουν κόσμο και να τον περνούν από βάναυση ανάκριση. 746 άτομα κρατήθηκαν μέχρι τον Αύγουστο. Στην πόλη, άρχισαν μάχες ανάμεσα στους ένοπλους διαδηλωτές και τις σοβιετικές δυνάμεις.

Στο τέλος, η εξέγερση πνίγηκε στο αίμα, με εκτιμώμενες απώλειες μεταξύ 57 έως και 100 νεκρών και 500 έως 600 τραυματιών. Ωστόσο, η διαδήλωση άνοιξε τον δρόμο σε αλλαγές τον επόμενο Οκτώβριο, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων των μισθών και άλλων μεταρρυθμίσεων που σηματοδότησαν μια εποχή μετά την αποσταλινοποίηση. Οι διαδηλώσεις του Πόζναν το 1956 θεωρούνται ένα από τα πρώτα γεγονότα που προκάλεσαν την πτώση του κομμουνισμού στην Πολωνία. Σήμερα, ένα μνημείο στέκεται στην πλατεία Adam Mickiewicz για τη μνήμη των γεγονότων στο Πόζναν το 1956.

Οι οπαδοί της Λεχ Πόζναν δεν ξεχνούν...

ΚΟ: Κάθε αναφορά στην εξέγερση του Πόζναν φαίνεται να απουσιάζει ηχηρά από το ελληνικό διαδίκτυο. Δεν ήταν οι εξεγερμένοι στην «σωστή πλευρά», βλέπετε. Έτσι ήταν πάντα, έτσι θα είναι πάντα. Τιμή στους νεκρούς του Πόζναν.

ΚΟ / πηγή