ΚΟΥΡΗΤΗΣ:
Υπάρχει και άλλη λύση. Η διάλυση και ο γεωγραφικός διαμοιρασμός της
Τουρκίας, η σμίκρυνσή της τόσο, ώστε να μην έχει σημασία πλέον ποιόν θα
επιλέξει να υποστηρίξει, ούτε να ισχυρίζεται πως θα καθορίζει ποιός θα
επικρατήσει. Αυτή η λύση είναι η καλύτερη για ΗΠΑ-ΡΩΣΣΙΑ, διότι δεν θα
ασχολούνται πλέον με τις τουρκικές μωροφιλοδοξίες, ούτε θα φοβούνται τις
μεταπτώσεις του θυμικού των ηγετών της, ούτε θα είναι αίολες στις
ύπουλες διπρόσωπες σχέσεις που η Τουρκία διατηρεί και με τις τρεις αυτές
μεγάλες δυνάμεις, αλλά και με τους ισλαμιστές φονταμενταλιστές. Ούτως ή
άλλως ουδέποτε καμμιά από αυτές τις δυνάμεις δεν θα μπορεί να έχει και
δεν έχει ούτε τώρα (όπως πολλάκις διεπίστωσαν και οι κινέζοι)
εμπιστοσύνη στην Τουρκία, πως θα στηρίζει συνεπώς οποιαδήποτε εξ αυτών.
Σε αυτό το σενάριο οι Η.Π.Α "μεγαλώνουν" την Ελλάδα, η Ρωσσία "μεγαλώνει" την Αρμενία, παγιώνει τις κτήσεις τις στην Κριμαία και οι Σίνες βάζουν χέρι και πόδι στο Κουρδιστάν, όπως εξάλλου τους εισηγούνται οι Εβραίοι. Όλα θέμα προοπτικής είναι και όλοι έχουν απαλλαγεί από έναν πολύ ενοχλητικό, μονίμως γκρινιάρη και απαιτητικό ΖΗΤΟΥΛΑ.
Το όχι πολύ μακρινό 2009 οι όροι «υποδειγματικοί εταίροι» και «στρατηγική συνεργασία», περιέγραφαν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, υπογραμμίζοντας την κοινή συνεργασία ασφαλείας και τους κοινούς στόχους σε μια από τις πλέον προβληματικές περιοχές του πλανήτη. Τότε η μουσουλμανική, μα κοσμική Τουρκία φάνταζε ως υπόδειγμα στον ισλαμικό κόσμο. Σήμερα όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται ίσως στο χειρότερο σημείο τους και ελπίδα ταχείας ομαλοποίησης δεν διαφαίνεται. Υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών και η σημερινή τους συνεργασία μπορεί να χαρακτηριστεί ως «παθολογική». Πηγή του προβλήματος είναι μεγάλες παρεξηγήσεις, αβάσιμες προσδοκίες και εσφαλμένες κρίσεις για τα περιφερειακά ζητήματα. Οι αμερικανικές κρίσεις σχετικά με τις ανησυχίες, τα κίνητρα και τις τουρκικές πολιτικές απέχουν πολύ από την πραγματικότητα.
Καταρχήν, πρέπει να αναφερθεί ότι η γεωπολιτική σημασία της Τουρκίας την εποχή της ΕΣΣΔ δεν είναι λιγότερο σημαντική σήμερα. Μια ματιά στον χάρτη είναι αρκετή. Ωστόσο φαίνεται πως οι Αμερικανοί σχεδιαστές πολιτικής, υπό την επίδραση της CENTCOM δίνουν προτεραιότητα στις τακτικές δράσεις και στα επιτεύγματα στη Μέση Ανατολή. Η αμερικανική πολιτική για τους Κούρδους σε Ιράκ και Συρία έχει απομακρύνει την Τουρκία από τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ ποντάρουν στην αποτυχία των διαπραγματεύσεων στην Αστάνα, όπως ανέφερε ο ειδικός απεσταλμένος στους στην Συρία Τζέιμς Τζέφρι. Η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει δύο επιτυχημένες στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Συρία, υποστηριζόμενη από τη Ρωσία και υπό την κάλυψη της διαδικασίας της Αστάνα. Η Τουρκία νίκησε τους τζιχαντιστές στη βόρεια Συρία με την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη». Αυτό επέτρεψε στις ΗΠΑ επικρατήσουν στη Ράκα. Επίσης η Τουρκία επιτέθηκε κατά των Κούρδων του YPG στο Αφρίν. Απαντώντας στον Τζέφρι ο Τούρκος ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου χαρακτήρισε τις αναφορές τους λανθασμένες και υπεραμύνθηκε της ειρηνευτικής διαδικασίας της Αστάνα. Η διαδικασία της Αστάνα παράγει αποτελέσματα και καθησυχάζει τις τουρκικές ανησυχίες ασφαλείας. Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, παράλληλα, ανέκτησαν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, μετά το πραξικόπημα. Η δήλωση Τσαβούσογλου εκφράζει την τουρκική απογοήτευση καθώς η Άγκυρα θεωρεί πως οι ΗΠΑ αδιαφορούν για τις ανησυχίες περί της ασφάλειάς της.
Οι Αμερικανοί την ίδια ώρα θεωρούν πως μπορούν να ευθυγραμμίσουν τα συμφέροντά τους με αυτά των Τούρκων και των Κούρδων. Ως πρώτο βήμα βλέπουν την απομάκρυνση του YPG από το ΡΚΚ, τονίζοντας στους Τούρκους ότι οι Κούρδοι της Συρίας τηρούν τις δεσμεύσεις τους περί μη ενίσχυσης του ΡΚΚ στο εσωτερικό της Τουρκίας. Μέχρι κάποια περίοδο Τούρκοι και Κούρδοι της Συρίας είχαν αγαθές σχέσεις που διαταράχθηκαν όταν κατέρρευσε η ειρηνευτική διαδικασία Τουρκίας – ΡΚΚ το 2015. Κατόπιν αυτού η υποστήριξη των ΗΠΑ προς το PYD/YPG αποτελεί πρόκληση για την Άγκυρα. Οι Αμερικανοί όμως θεωρούν πως πρέπει να δημιουργηθεί δίαυλος επικοινωνίας Τουρκίας – Κούρδων της Συρίας και μεταξύ αυτών και των μετριοπαθών αντιπολιτευόμενων οργανώσεων στην Συρία που η Άγκυρα εξακολουθεί να υποστηρίζει.
Οι εν λόγω αμερικανικές προσδοκίες αποδεικνύουν ότι οι ΗΠΑ δεν κατανοούν τις τουρκικές θέσεις. Όχι μόνο οι τουρκικοί μηχανισμοί ασφαλείας, αλλά και η τουρκική κοινή γνώμη είναι αντίθετοι με μια τέτοια προοπτική. Οι Αμερικανοί αναλυτές θα όφειλαν κατά συνέπεια να αλλάξουν στάση. Σήμερα για την Τουρκία ο πρωταρχικός αντίπαλος είναι το ΡΚΚ και οι συν αυτώ ομάδες. Ένας κοινός νους θα μπορούσε εύκολα να το κατανοήσει αυτό όπως και τις σχέσεις ΡΚΚ και PYD/YPG. Οι Τούρκοι θεωρούν τις κουρδικές οργανώσεις σε Ιράκ, Ιράν και Συρία παρακλάδια του ΡΚΚ. Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους ασφαλείας το ΡΚΚ – PYD/YPG βρίσκονται πίσω από πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις το 2016, ενώ από το 2015 που καταπατήθηκε η εκεχειρία 793 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και 314 πολίτες έχουν σκοτωθεί στην Τουρκία. Μια άλλη απειλή ασφαλείας για την Τουρκία είναι το κίνημα Γκιουλέν (FETO). Μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης πιστεύει πως το FETO είναι υπεύθυνο για πολλά από τα προβλήματα της Τουρκίας. Το τραύμα του πραξικοπήματος είναι μεγαλύτερο από ότι η Δύση πιστεύει.
Η μη στήριξη της Τουρκίας από τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα έναντι των ανωτέρω ανησυχιών ασφαλείας δημιουργεί καχυποψία. Η Τουρκία είναι παρά το πλευρό Ρωσίας και Ιράν στη διαδικασία της Αστάνα διότι αντιμετωπίζει κοινές απειλές. Η Τουρκία αναζητά εταίρους έναντι των σοβαρών για την ύπαρξή της απειλών καθώς νιώθει μόνη και εγκαταλειμμένη από τους δυτικούς παραδοσιακούς συμμάχους της. Οι ΗΠΑ δεν ανταποκρίνονται στα τουρκικά προβλήματα ασφαλείας έναντι των δύο κυριότερων εχθρών της. Το αδιέξοδο μεταξύ των δύο χωρών μπορεί να επιλυθεί μόνο αν οι ΗΠΑ επανεξετάσουν και θυμηθούν τον ρόλο της Τουρκίας στην παγκόσμια και περιφερειακή τους στρατηγική. Η Τουρκία βρίσκεται στο σταυροδρόμι διαφορετικών γεωπολιτικών στρατηγικών. Η πρώτη έχει να κάνει με τις προσπάθειες των ΗΠΑ να διατηρήσουν τον ρόλο τους ως κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο. Η δεύτερη έχει να κάνει με τον ρωσικό ευρασιατισμό και την κινεζική στρατηγική One belt one road strategy. Η θέληση και η απόφαση της Τουρκίας θα καθορίσει ποια από τις δύο αυτές στρατηγικές θα επικρατήσει.
Αν οι σχέσεις με τη Δύση επιδεινωθούν και η Τουρκία εγκαταλείψει το ΝΑΤΟ, όπως όλο και περισσότεροι στην Τουρκία ζητούν, η νότια πτέρυγα της συμμαχίας θα καταρρεύσει. Η Ρωσία θα ισχυροποιηθεί στη Μαύρη θάλασσα, στη Μεσόγειο και τον Περσικό Κόλπο. Αν η Τουρκία στραφεί προς την Κίνα ο νέος δρόμος του μεταξιού θα έχει πραγματικό νόημα και θα μεταφέρει την κινεζική επιρροή στις ακτές της Ευρώπης. Το τίμημα της απώλειας της Τουρκίας θα είναι βαρύ για τις ΗΠΑ. Θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη στρατηγική απώλεια μετά τη ισλαμική επανάσταση του Ιράν. Για τους λόγους αυτούς θα ήταν σοφότερο οι Αμερικανοί να αναλύσουν καλύτερα τα δεδομένα. Είναι ζωτικής σημασίας και για τα δύο χώρες. Η βελτίωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων συμφέρει και τις δύο χώρες.
BORA BAYRAKTAR, ΕΦΗΜ. HURRIYET
https://www.defence-point.gr/news/quot-i-toyrkia-tha-kathorisei-poios-tha-epikratisei-ston-kosmo-ipa-i-rosia-kina-quot
Σε αυτό το σενάριο οι Η.Π.Α "μεγαλώνουν" την Ελλάδα, η Ρωσσία "μεγαλώνει" την Αρμενία, παγιώνει τις κτήσεις τις στην Κριμαία και οι Σίνες βάζουν χέρι και πόδι στο Κουρδιστάν, όπως εξάλλου τους εισηγούνται οι Εβραίοι. Όλα θέμα προοπτικής είναι και όλοι έχουν απαλλαγεί από έναν πολύ ενοχλητικό, μονίμως γκρινιάρη και απαιτητικό ΖΗΤΟΥΛΑ.
Το όχι πολύ μακρινό 2009 οι όροι «υποδειγματικοί εταίροι» και «στρατηγική συνεργασία», περιέγραφαν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, υπογραμμίζοντας την κοινή συνεργασία ασφαλείας και τους κοινούς στόχους σε μια από τις πλέον προβληματικές περιοχές του πλανήτη. Τότε η μουσουλμανική, μα κοσμική Τουρκία φάνταζε ως υπόδειγμα στον ισλαμικό κόσμο. Σήμερα όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται ίσως στο χειρότερο σημείο τους και ελπίδα ταχείας ομαλοποίησης δεν διαφαίνεται. Υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών και η σημερινή τους συνεργασία μπορεί να χαρακτηριστεί ως «παθολογική». Πηγή του προβλήματος είναι μεγάλες παρεξηγήσεις, αβάσιμες προσδοκίες και εσφαλμένες κρίσεις για τα περιφερειακά ζητήματα. Οι αμερικανικές κρίσεις σχετικά με τις ανησυχίες, τα κίνητρα και τις τουρκικές πολιτικές απέχουν πολύ από την πραγματικότητα.
Καταρχήν, πρέπει να αναφερθεί ότι η γεωπολιτική σημασία της Τουρκίας την εποχή της ΕΣΣΔ δεν είναι λιγότερο σημαντική σήμερα. Μια ματιά στον χάρτη είναι αρκετή. Ωστόσο φαίνεται πως οι Αμερικανοί σχεδιαστές πολιτικής, υπό την επίδραση της CENTCOM δίνουν προτεραιότητα στις τακτικές δράσεις και στα επιτεύγματα στη Μέση Ανατολή. Η αμερικανική πολιτική για τους Κούρδους σε Ιράκ και Συρία έχει απομακρύνει την Τουρκία από τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ ποντάρουν στην αποτυχία των διαπραγματεύσεων στην Αστάνα, όπως ανέφερε ο ειδικός απεσταλμένος στους στην Συρία Τζέιμς Τζέφρι. Η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει δύο επιτυχημένες στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Συρία, υποστηριζόμενη από τη Ρωσία και υπό την κάλυψη της διαδικασίας της Αστάνα. Η Τουρκία νίκησε τους τζιχαντιστές στη βόρεια Συρία με την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη». Αυτό επέτρεψε στις ΗΠΑ επικρατήσουν στη Ράκα. Επίσης η Τουρκία επιτέθηκε κατά των Κούρδων του YPG στο Αφρίν. Απαντώντας στον Τζέφρι ο Τούρκος ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου χαρακτήρισε τις αναφορές τους λανθασμένες και υπεραμύνθηκε της ειρηνευτικής διαδικασίας της Αστάνα. Η διαδικασία της Αστάνα παράγει αποτελέσματα και καθησυχάζει τις τουρκικές ανησυχίες ασφαλείας. Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, παράλληλα, ανέκτησαν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, μετά το πραξικόπημα. Η δήλωση Τσαβούσογλου εκφράζει την τουρκική απογοήτευση καθώς η Άγκυρα θεωρεί πως οι ΗΠΑ αδιαφορούν για τις ανησυχίες περί της ασφάλειάς της.
Οι Αμερικανοί την ίδια ώρα θεωρούν πως μπορούν να ευθυγραμμίσουν τα συμφέροντά τους με αυτά των Τούρκων και των Κούρδων. Ως πρώτο βήμα βλέπουν την απομάκρυνση του YPG από το ΡΚΚ, τονίζοντας στους Τούρκους ότι οι Κούρδοι της Συρίας τηρούν τις δεσμεύσεις τους περί μη ενίσχυσης του ΡΚΚ στο εσωτερικό της Τουρκίας. Μέχρι κάποια περίοδο Τούρκοι και Κούρδοι της Συρίας είχαν αγαθές σχέσεις που διαταράχθηκαν όταν κατέρρευσε η ειρηνευτική διαδικασία Τουρκίας – ΡΚΚ το 2015. Κατόπιν αυτού η υποστήριξη των ΗΠΑ προς το PYD/YPG αποτελεί πρόκληση για την Άγκυρα. Οι Αμερικανοί όμως θεωρούν πως πρέπει να δημιουργηθεί δίαυλος επικοινωνίας Τουρκίας – Κούρδων της Συρίας και μεταξύ αυτών και των μετριοπαθών αντιπολιτευόμενων οργανώσεων στην Συρία που η Άγκυρα εξακολουθεί να υποστηρίζει.
Οι εν λόγω αμερικανικές προσδοκίες αποδεικνύουν ότι οι ΗΠΑ δεν κατανοούν τις τουρκικές θέσεις. Όχι μόνο οι τουρκικοί μηχανισμοί ασφαλείας, αλλά και η τουρκική κοινή γνώμη είναι αντίθετοι με μια τέτοια προοπτική. Οι Αμερικανοί αναλυτές θα όφειλαν κατά συνέπεια να αλλάξουν στάση. Σήμερα για την Τουρκία ο πρωταρχικός αντίπαλος είναι το ΡΚΚ και οι συν αυτώ ομάδες. Ένας κοινός νους θα μπορούσε εύκολα να το κατανοήσει αυτό όπως και τις σχέσεις ΡΚΚ και PYD/YPG. Οι Τούρκοι θεωρούν τις κουρδικές οργανώσεις σε Ιράκ, Ιράν και Συρία παρακλάδια του ΡΚΚ. Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους ασφαλείας το ΡΚΚ – PYD/YPG βρίσκονται πίσω από πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις το 2016, ενώ από το 2015 που καταπατήθηκε η εκεχειρία 793 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και 314 πολίτες έχουν σκοτωθεί στην Τουρκία. Μια άλλη απειλή ασφαλείας για την Τουρκία είναι το κίνημα Γκιουλέν (FETO). Μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης πιστεύει πως το FETO είναι υπεύθυνο για πολλά από τα προβλήματα της Τουρκίας. Το τραύμα του πραξικοπήματος είναι μεγαλύτερο από ότι η Δύση πιστεύει.
Η μη στήριξη της Τουρκίας από τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα έναντι των ανωτέρω ανησυχιών ασφαλείας δημιουργεί καχυποψία. Η Τουρκία είναι παρά το πλευρό Ρωσίας και Ιράν στη διαδικασία της Αστάνα διότι αντιμετωπίζει κοινές απειλές. Η Τουρκία αναζητά εταίρους έναντι των σοβαρών για την ύπαρξή της απειλών καθώς νιώθει μόνη και εγκαταλειμμένη από τους δυτικούς παραδοσιακούς συμμάχους της. Οι ΗΠΑ δεν ανταποκρίνονται στα τουρκικά προβλήματα ασφαλείας έναντι των δύο κυριότερων εχθρών της. Το αδιέξοδο μεταξύ των δύο χωρών μπορεί να επιλυθεί μόνο αν οι ΗΠΑ επανεξετάσουν και θυμηθούν τον ρόλο της Τουρκίας στην παγκόσμια και περιφερειακή τους στρατηγική. Η Τουρκία βρίσκεται στο σταυροδρόμι διαφορετικών γεωπολιτικών στρατηγικών. Η πρώτη έχει να κάνει με τις προσπάθειες των ΗΠΑ να διατηρήσουν τον ρόλο τους ως κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο. Η δεύτερη έχει να κάνει με τον ρωσικό ευρασιατισμό και την κινεζική στρατηγική One belt one road strategy. Η θέληση και η απόφαση της Τουρκίας θα καθορίσει ποια από τις δύο αυτές στρατηγικές θα επικρατήσει.
Αν οι σχέσεις με τη Δύση επιδεινωθούν και η Τουρκία εγκαταλείψει το ΝΑΤΟ, όπως όλο και περισσότεροι στην Τουρκία ζητούν, η νότια πτέρυγα της συμμαχίας θα καταρρεύσει. Η Ρωσία θα ισχυροποιηθεί στη Μαύρη θάλασσα, στη Μεσόγειο και τον Περσικό Κόλπο. Αν η Τουρκία στραφεί προς την Κίνα ο νέος δρόμος του μεταξιού θα έχει πραγματικό νόημα και θα μεταφέρει την κινεζική επιρροή στις ακτές της Ευρώπης. Το τίμημα της απώλειας της Τουρκίας θα είναι βαρύ για τις ΗΠΑ. Θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη στρατηγική απώλεια μετά τη ισλαμική επανάσταση του Ιράν. Για τους λόγους αυτούς θα ήταν σοφότερο οι Αμερικανοί να αναλύσουν καλύτερα τα δεδομένα. Είναι ζωτικής σημασίας και για τα δύο χώρες. Η βελτίωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων συμφέρει και τις δύο χώρες.
BORA BAYRAKTAR, ΕΦΗΜ. HURRIYET
https://www.defence-point.gr/news/quot-i-toyrkia-tha-kathorisei-poios-tha-epikratisei-ston-kosmo-ipa-i-rosia-kina-quot
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου