Στέλιος Καραμανώλης
Έρχεται ο ψηφιακός δικαστής
(Μην λησμονούμε το γνωστό ρητό για τα smart phones "Όσο πιο έξυπνο γίνεται το κινητό το πιο χαζός γίνεται ο χρήστης του")
Οι Μαλαισιανοί δικηγόροι λένε ότι η χρήση ενός συστήματος τεχνητής νοημοσύνης στο δικαστικό σύστημα της χώρας είναι «αντισυνταγματική» και ισχυρίζονται ότι κανείς δεν καταλαβαίνει πραγματικά πώς λειτουργεί. Αυτό έγινε αφού τα δικαστήρια σε δύο πολιτείες της Μαλαισίας ξεκίνησαν ένα δοκιμαστικό πρόγραμμα για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για να βοηθήσουν τους δικαστές να εκδώσουν ποινές για καταδικασμένους εμπόρους ναρκωτικών και βιαστές.
Το λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης, που αναπτύχθηκε από την κρατική κυβερνητική εταιρεία Sarawak Information Systems, εισήχθη για πρώτη φορά το 2020 σε δύο δικαστήρια στη Sabah και στο Sarawak στο νησί του Βόρνεο ως μέρος ενός πιλοτικού προγράμματος για την εξέταση της αποτελεσματικότητας της τεχνητής νοημοσύνης στην επιβολή ποινών. Η δοκιμή είχε προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 2022.
Το δικαστήριο στη Sabah ήταν το πρώτο στη χώρα που χρησιμοποίησε AI για να βοηθήσει στην έκδοση δικαστικής ποινής όταν καταδίκασε δύο άνδρες για κατοχή ναρκωτικών το 2020. Ωστόσο, ο Hadid Ismail – ένας δικηγόρος με 20 χρόνια εμπειρίας που εκπροσωπούσε τους κατηγορούμενους – διαφώνησε με την ποινή, υποστηρίζοντας ότι το σύστημα χρησιμοποιήθηκε ενώπιον δικαστών, δικηγόρων και του κοινού είχαν την ευκαιρία να το κατανοήσουν πλήρως και τον τρόπο λειτουργίας του.
«Ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας μας δεν προβλέπει τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης στα δικαστήρια... Νομίζω ότι είναι αντισυνταγματικό», είπε ο Ισμαήλ στο Reuters. «Κατά την καταδίκη, οι δικαστές δεν εξετάζουν μόνο τα γεγονότα της υπόθεσης – λαμβάνουν επίσης υπόψη ελαφρυντικούς παράγοντες και χρησιμοποιούν τη διακριτική τους ευχέρεια. Αλλά η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τις παραμέτρους αυτές» , είπε, προσθέτοντας ότι η ποινή που δόθηκε από την τεχνητή νοημοσύνη σε έναν από τους πελάτες του για κατοχή μικρού ναρκωτικού ήταν πολύ σκληρή – 12 μήνες φυλάκιση για κατοχή 0,01 γραμμαρίων μεθαμφεταμίνης.
Το Δικηγορικό Συμβούλιο της Μαλαισίας, το οποίο εκπροσωπεί δικηγόρους, εξέφρασε επίσης την απογοήτευσή του για το πιλοτικό πρόγραμμα AI. Αφού τα δικαστήρια στην Κουάλα Λουμπούρ, πρωτεύουσα της Μαλαισίας, άρχισαν να δοκιμάζουν το σύστημα στα μέσα του 2021 για να προτείνουν ποινές για 20 είδη εγκλημάτων, το συμβούλιο είπε ότι «δεν του δόθηκαν καθόλου οδηγίες και δεν είχαμε την ευκαιρία να λάβουμε σχόλια από επαγγελματίες του ποινικού δικαίου .»
Ένα think tank της Μαλαισίας, το Ερευνητικό Ινστιτούτο Khazanah, υπέβαλε επίσης μια έκθεση για το σύστημα το 2020, υποστηρίζοντας ότι τα μέτρα μετριασμού που εγκαταστάθηκαν στο λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης, όπως η κατάργηση της φυλής ως μεταβλητής, δεν κατάφεραν να κάνουν το σύστημα τέλειο. Σημείωσαν επίσης ότι το σύστημα ήταν «κάπως περιορισμένο σε σύγκριση με τις εκτεταμένες βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιούνται σε παγκόσμιες προσπάθειες» , καθώς ο αλγόριθμος AI εκπαιδεύτηκε μόνο χρησιμοποιώντας ένα σύνολο δεδομένων πέντε ετών από το 2014 έως το 2019.
Ένας εκπρόσωπος του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου δήλωσε ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στα δικαστήρια βρισκόταν «ακόμα σε πειραματικό στάδιο», αλλά αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω τη λειτουργία του συστήματος.
Εν τω μεταξύ, η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς σε όλο τον κόσμο, από τη δημοφιλή DoNotPay – μια εφαρμογή δικηγόρων chatbot για κινητά – μέχρι δικαστές τεχνητής νοημοσύνης που δικάζουν επί μικροδιαφορών στην Εσθονία, διαμεσολαβητές ρομπότ στον Καναδά, ακόμη και δικαστές τεχνητής νοημοσύνης στην κινεζικά δικαστήρια.
Οι υποστηρικτές αυτών των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης επιμένουν ότι κάνουν την καταδίκη πιο συνεπή και μπορούν να εκκαθαρίσουν τις εκκρεμείς υποθέσεις γρήγορα και φθηνά, ενώ εξοικονομούν χρόνο και χρήμα για τα μέρη που εμπλέκονται στη νομική διαδικασία.
Ο Simon Chesterman, καθηγητής νομικής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης και ανώτερος διευθυντής στο AI Singapore – ένα κυβερνητικό πρόγραμμα – επιμένει ότι η τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, αλλά έχει αναγνωρίσει ότι η νομιμότητα τέτοιων συστημάτων εξαρτάται όχι μόνο από την ακρίβεια των αποφάσεων που λαμβάνονται, αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται.
«Πολλές αποφάσεις μπορεί να παραδοθούν σωστά στα μηχανήματα. [Αλλά] ένας δικαστής δεν πρέπει να αναθέτει τη διακριτική του ευχέρεια σε έναν αδιαφανή αλγόριθμο», είπε ο Chesterman.
Πίσω στη Sabah, ο Ismail άσκησε έφεση κατά της σκληρής ποινής του πελάτη του, η οποία είχε προταθεί από την AI, και ο δικαστής που προεδρεύει της υπόθεσης τελικά του έκανε την έφεση.
Ωστόσο, ο Ismail έχει προειδοποιήσει ότι πολλοί άλλοι δικηγόροι, ιδιαίτερα νέοι, μπορεί να αποφασίσουν να μην αμφισβητήσουν το σύστημα AI – ενδεχομένως καταδικάζοντας τους πελάτες τους σε αδικαιολόγητα σκληρές ποινές.
«Η τεχνητή νοημοσύνη λειτουργεί σαν ανώτερος δικαστής, οι νέοι δικαστές μπορεί να πιστεύουν ότι είναι η καλύτερη απόφαση και να την αποδέχονται χωρίς αμφιβολία», είπε ο Ισμαήλ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου