Διαβάζουμε λοιπόν,τήν γ΄συνέχεια,ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γρηγορίου Μπέλου «ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ - Αἰσχρόν ἐστί σιγᾶν τῆς Κύπρου ἀδικουμένης » :
Πρόκειται για τους εκχριστιανισμένους θεωρητικά αλλά συνειδητά Εβραίους, απογόνους κάποιας μεγάλης οικογενείας η οποία στο παρελθόν έδωσε γιατρό και χρηματιστή στον βασιλέα της Αραγωνίας τον 12ο αι., σύμβουλο στον Αλφόνσο ΧΙ της Καστίλλης τον 14ο αι., οικονομικό σύμβουλο στον βασιλέα της Αραγωνίας μέχρι το 1452. Πρόκειται για απογόνους της μεγάλης οικογενείας Μπενβενίστε, τους αδελφούς Σεμά και Μαΐρ Μπενβενίστε, που σαν χριστιανοί ωνομάσθηκαν Φρανσίσκο και Ντιόγκο Μεντέζ και ευρίσκοντο στην Πορτογαλία από το 1492.
Το 1497, ο μεγάλος θαλασσοπόρος και εξερευνητής Βάσκο Ντε Γκάμα,χρηματοδοτούμενος, καθοδηγούμενος και υποστηριζόμενος υλικά και τεχνικά και από Εβραίους, άνοιξε τον εμπορικό δρόμο της Άπω Ανατολής μέσω ακρωτηρίου Καλής Ελπίδος από Αφρική, δημιουργώντας τεράστιες ευκαιρίες κέρδους σε επιχειρηματίες της Πορτογαλίας για διανομή σ’ όλη την Ευρώπη των μπαχαρικών, πολυτίμων λίθων και άλλων αγαθών της Ασίας. Μέχρι τότε,τα αγαθά αυτά ήρχοντο με καραβάνια από Ερυθρά θάλασσα, μέσω Αιγύπτου κυρίως στην Βενετία. Η πηγή πλούτου και άρα δυνάμεως της Βενετίας ήταν ακριβώς αυτά τα καραβάνια των οποίων τα προϊόντα οι Βενετοί, περίπου κατ’αποκλειστικότητα, διέθεταν στην Ευρώπη. Μέχρι δηλαδή την εποχή του Βάσκο Ντε Γκάμα οι Βενετοί ήταν εξασφαλισμένοι οικονομικώς και η οικονομική παντοκρατορία τους ίσως τους φαινόταν παντοτινή. Από την άλλη μεριά, οι Εβραίοι της Πορτογαλίας, φαινομενικά χριστιανοί πλέον και δίχως ανασταλτικούς στις οικονομικές τους δραστηριότητες θρησκευτικούς περιορισμούς, ως συγχρηματοδότες των ανακαλύψεων του Βάσκο Ντε Γκάμα,ήταν φυσικά αυτοί που κυρίως εκμεταλλεύθηκαν τις νέες τεράστιες πηγές πλούτου.
....................
Οι “Πορτογάλοι” έμποροι που εκμεταλλεύθηκαν αυτή την τεράστια νέα ευκαιρία, ήσαν οι Εβραίοι και κυρίαρχοι ανάμεσα σ’ αυτούς οι αδελφοί Φρανσίσκο και Ντιόγκο Μεντέζ ή Μπενβενίστε, οι οποίοι ήσαν έμποροι αργύρου, πολυτίμων λίθων και ιδρυτές “τραπεζικού οίκου”. Αυτοί σηματοδότησαν την αυγή του καπιταλισμού, ασχολούμενοι με συσσώρευσι κεφαλαίου, δανεισμό και εμπόριο. Τα διαθέσιμα κεφάλαια, τους επέτρεπαν την εξαγορά σε χαμηλές τιμές των μελλοντικών εμπορευμάτων των πλοίων,πριν καν αυτά σαλπάρουν για Ινδία. Οι τιμές είχαν ήδη αυξηθή όταν τα πλοία,μετά μήνες, επέστρεφαν με πολύτιμο φορτίο το οποίο διετίθετο με πολλαπλάσια τιμή. Με τα κέρδη, οι κύκλοι επαναλαμβάνοντο. Μέσω των ασφαλών οικογενειακών αντιπροσωπειών τους στην Ευρώπη, ήσαν οι μόνοι οι οποίοι εδύναντο να εξωφλήσουν συναλλαγματικές σε ξένες χώρες σε εποχή που η μεταφορά χρημάτων απαιτούσε μεγάλη συνοδεία στρατού και ιππικού λόγω ληστών.
Ο Τραπεζικός Οίκος Μεντέζ εξελίχθη σε πασίγνωστο Οίκο για τον τεράστιο κύκλο εργασιών του με πελάτες τόσο ιδιώτες όσο και τον ίδιο τον κύκλο του Βασιλέως. Οι Μεντέζ-Μπενβενίστε έγιναν σταδιακώς οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς των αγαθών τα οποία κατέφθαναν από την Ασία από το 1503 και μετά, όταν τα πλοία με τα προϊόντα κατέπλεαν με ξέφρενους ρυθμούς καθιστώντας τους αδελφούς Μεντέζ τους πλουσιωτέρους στην Πορτογαλία. Ο πρώτος σταθμός των πλοίων ήταν η Λισσαβών, η οποία άρχισε να αποκτά απίστευτο πλούτο.
..................
Όσο κι αν ήταν απίστευτα προσοδοφόρος η νέα αυτή οικονομική κατάστασις για τους Εβραίους στην Πορτογαλία, δεν συνέβαινε το ίδιο με την ασφαλή διαβίωσί τους. Αντίθετα, σ’ αυτόν τον τομέα διαρκώς εχειροτέρευαν τα πράγματα ώσπου το 1506, εξέσπασαν ταραχές στην Λισσαβώνα εναντίον των νεο-χριστιανών κρυπτο-Εβραίων με αποτέλεσμα την προαναφερθείσα δολοφονία μερικών δεκάδων απ’ αυτούς. Ακόμη χειρότερα, ο βασιλεύς εζήτησε από τον Πάπα το 1515, να δημιουργηθούν ιεροεξεταστήρια στην Πορτογαλία.
Οι κρυπτο-Εβραίοι, με συνέπεια, απόλυτο συντονισμό κινήσεων, διαρκή επαγρύπνησι και σκληρές διαπραγματεύσεις, δωροδοκώντας διαρκώς και με πλούσια δώρα τους Παπικούς μετέθεταν την εφαρμογή της Ιεράς Εξετάσεως. Κύριος μοχλός των κινητοποιήσεών των ήταν ο Οίκος Μεντέζ. Ο Οίκος Μεντέζ, λόγω των εμπορικών του δραστηριοτήτων είχε ήδη δημιουργήσει οικογενειακές αντιπροσωπείες σε πολλές μεγάλες πόλεις της Ευρώπης όπως,Λυών, Φερράρα, Βενετία κ.ά. Αυτό το εμπορικό δίκτυο άρχισε να λειτουργή όχι μόνο εμπορικά αλλά εθνικά-συνωμοτικά βοηθώντας στην διαφυγή κυνηγημένων Εβραίων στέλνοντάς τους από τον ένα εμπορικό σταθμό στον άλλο μέσω επιλεγμένων ασφαλών διαδρομών ενώ οι έμποροι ήσαν σε διαρκή επαγρύπνησι για τον εντοπισμό αυτών των ασφαλών διαδρομών. Λίγο καιρό αργότερα η εμπειρία αυτών των κινήσεων απεδείχθη σωτήριος ακόμη και για τους πρωταγωνιστές.
 |
| Ὁ Σουλτάνος Σελήμ Β΄ καί ὁ Ἰωσήφ Νάσι προσφέρει ...δωράκια φωτό |
Ὁ Ἰωσήφ Νάσι ἤ Νάζι ἤ Νάζης τοῦ ὁποίου τήν οἰκογένεια ἐξετάζουμε καί τόν τρόπο πού ἀπέκτησαν τήν τεράστια δύναμίν τους,ὅταν ἦταν στήν Κωνσταντινούπολι κατάφερε νά πάρῃ μέσῳ τῶν στενῶν σχέσεων πού εἶχε μέ τόν Σουλτάνο Σελήμ Β,τήν ἀποκλειστικότητα τῆς εἰσαγωγῆς κρασιῶν στήν Πόλιν.Καί βεβαἰως ὡς ἔμπορος κρασιῶν ἦταν φημισμένος. Ὅμως γνωρίζουμε ἱστορικῶς καί αὐτό ἀποδεικνύουμε μέσῳ τῶν ἀναφορῶν μας σ᾿αὐτόν,πώς ὑπῆρξε μία πολύ μεγάλη δύναμις στόν χῶρο τῶν νήσων τοῦ Αἰγαίου καί τῆς Κύπρου στήν ὁποία ἀποσκοποῦσε ἀρχικῶς ὡς νέα Πατρίδα τοῦ Ἐβραϊσμοῦ. Μέ ἀπώτερο βεβαίως σκοπό τούς Ἁγίους Τόπους ὅπου θά εδημιουργείτο τό νέο ἐθνικό κράτος τοῦ Ἰσραήλ. Ἦταν πρό τοῦ Τεοντόρ Χέρτζλ ἴσως ἕνας «πρωτοσιωνιστής »...
Ἄς συνεχίσουμε ὅμως :
Γι’ αυτό ο μεγαλύτερος σε ηλικία και αρχηγός της οικογενείας Φρανσίσκο Μεντέζ έστειλε, το 1512, τον αδελφό του Ντιόγκο για μόνιμη εγκατάστασι στην Αμβέρσα. Σύντομα δε, και μάλλον σκοπίμως, το υποκατάστημα της Αμβέρσας απέκτησε μεγαλύτερη οικονομική ευρωστία κι απ’ αυτό το κεντρικό κατάστημα της Λισσαβώνος,πράγμα διόλου παράδοξο διότι οι Μεντέζ ήθελαν να αυξήσουν τις εργασίες του κύκλου τους έξω από την Ισπανία και Πορτογαλία, “τιμωρώντας” κατ’ αυτό τον τρόπο τους διώκτες του λαού των με ταυτόχρονη απαγκίστρωσι δική τους από την Ιβηρική. Ως γνωστόν η εκδίκησις με οποιονδήποτε τρόπο και οποιαδήποτε στιγμή αποτελούσε και αποτελεί κύριο άξονα της εβραϊκής σκέψεως.
Στό σημεῖο αὐτό ἔχει πολύ ἐνδιαφέρον νά ᾿δοῦμε τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο καί πλούτιζαν οἱ ἐβραῖοι ἀλλά καί κυρίως πῶς πραγματοποιοῦσαν τήν ἐξάρτησιν τῶν ἱσχυρῶν στά χέρια τους.Καί μιλᾶμε γιά βασιλικούς οἴκους ἔτσι ; Βεβαίως τό σκεπτικό καί οἱ στόχοι τους, ἦσαν πάντα ἴδιοι γι᾿αὐτούς,δοκιμασμένες συνταγές,οἱ τρόποι ἄλλαζαν ἀναλόγως τῶν συνθηκῶν.Ἐν προκειμένῳ :
Η πρώτη μεγάλη συνεργασία του κεντρικού καταστήματος της Λισσαβώνος ήταν με τον παλαιό ισχυρό Εμπορικό Οίκο των Αφαετάτι της Κρεμόνα. Ο Οίκος αυτός διέθετε καταστήματα στην Λισσαβώνα αλλά και Αμβέρσα όπως οι Μεντέζ. Σαν καθολικοί, αποτελούσαν άριστο προκάλυμμα για τους Μεντέζ.
Στην Λισσαβώνα ο Φρανσίσκο συνεταιρίσθηκε με τον Ζοάο-Φρανσίσκο Αφαετάτι ενώ ο Ντιόγκο στην Αμβέρσα συνεταιρίσθηκε με τον ανεψιό Ζαν-Κάρλο Αφαετάτι. Το υποκατάστημα της Αμβέρσας, σε αγαστή συνεργασία με το υποκατάστημα των Αφαετάτι, ήτο επικεφαλής του μεγάλου συνδικάτου εισαγωγέων Ευρώπης, το οποίο σε συνεργασία με τον αντιπρόσωπο του αποκλειστικού εισαγωγέως από Ασία, βασιλέα Μανοέλ της Πορτογαλίας,εκανόνιζε τις αγορές ολοκλήρων φορτίων πριν καν τα πλοία αποπλεύσουν για Ασία. Ο αντιπρόσωπος του Μανοέλ ήταν ο Φρανσίσκο. Η συμφωνία με τον βασιλέα Μανοέλ εγένετο με ετήσιο διακανονισμό υπολογίζοντας περίπου τα φορτία και την τιμή τους. Ο βασιλεύς εισέπραττε έτοιμο χρήμα που το είχε διαρκώς απόλυτη ανάγκη, και οι Εβραίοι μεταπωλούσαν το εμπόρευμα σε πολλαπλάσια τιμή εισπράττοντας τεράστια ποσά (κάτι σαν τους δημοσιώνες των Ρωμαίων).
Ο ράθυμος Πορτογάλος βασιλεύς επομένως, δεν είχε αναπτύξει κρατικούς τρόπους διακινήσεως των αγαθών, προφανώς πεπεισμένος από τους κατά πάσα πιθανότητα δωροδοκηθέντες συμβούλους του ότι αυτό εμπεριέκλειε ρίσκα, και αφέθησαν όλοι οι μηχανισμοί διανομής και πωλήσεως των αγαθών στον Οίκο Μεντέζ. Κατ’ αυτόν τον απλό τρόπο πλέον η Πορτογαλική Αυλή εκχώρησε την κυριώτερη εμπορική οδό του τότε γνωστού κόσμου και ότι συνεπάγετο αυτό, κυρίως στον Οίκο Μεντέζ. Τοιουτοτρόπως άρχισε η οικονομική εξάρτησις του Βασιλικού Οίκου της Πορτογαλίας από τους διωκομένους, μια και ο βασιλεύς είχε συνηθίσει στην απόκτησι ετοίμου, χωρίς κόπους και κινδύνους χρήματος. Μέσα απ’ αυτήν την βασιλική παρακμιακή συμπεριφορά η εκδίκησις των Εβραίων είχε αρχίσει...
Πρέπει να τονισθή ότι σπανίως Ευρωπαίοι ηγεμόνες δεν επέδειξαν παρακμιακή, φιλοχρήματη και συμφεροντολογική συμπεριφορά καθιστώντας τους ιδίους αλλά και τους λαούς των ευαλώτους και έρμαια πολλάκις των διαθέσεων τραπεζιτών-εμπόρων-κεφαλαιοκρατών σαν τους Μεντέζ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου