Πηγή εικόνας: Reuters / Φωτογράφος και δικαιώματα χρήσης: Cesar Olmedo/REUTERS/File Photo
Της Ωκεανίς Καπουσίδου,
Την περασμένη Πέμπτη οι αρχές της Παραγουάης απέλασαν Κινέζο διπλωμάτη ως persona non grata, επικαλούμενες παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας. Ο εν λόγω διπλωμάτης, Xu Wei, έθεσε το δίλημμα «Είτε Κίνα είτε Ταϊβάν» προκαλώντας διπλωματικό σάλο στην Ασουνσιόν, εταίρο της Ταιβάν διαχρονικά. Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί απλώς ένα διπλωματικό επεισόδιο, αλλά παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ξεπερνώντας τα τοπικά συμφραζόμενα.
Σύμφωνα με διαθέσιμες πηγές, ο διπλωμάτης επισκέφθηκε την Παραγουάη ως μέλος της κινεζικής αντιπροσωπείας, με σκοπό να συμμετάσχει στην ετήσια περιφερειακή σύνοδο της UNESCO. Ωστόσο, αντί αυτού, ο Xu Wei συναντήθηκε με μέλη του Κογκρέσου της Παραγουάης στο κτήριο του συνεδρίου της Ασουνσιόν, προωθώντας τις πολιτικές θέσεις της Κίνας και προτρέποντας τους να εγκαταλείψουν την αναγνώριση της Ταϊβάν ως ανεξάρτητου κράτους.
Στις δηλώσεις του, απευθυνόμενος σε προσφιλείς προς την Κίνα βουλευτές της αντιπολίτευσης, τόνισε η ΛΚΔ θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη στην Παραγουάη, παρουσιάζοντας την απουσία διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών ως «γιγαντιαίο κενό» για την τελευταία και επισημαίνοντας το ενδιαφέρον του Πεκίνου για τη σύναψη διμερών σχέσεων. Το υπουργείο Εξωτερικών της Παραγουάης αντέδρασε άμεσα, κατηγορώντας τον Xu Wei για «παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας», ακυρώνοντας την βίζα του και υποχρεώνοντάς τον να εγκαταλείψει τη χώρα εντός 24 ωρών.
Η κοινότητα της Παραγουάης στην Ταϊβάν αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής στο νησί. Πηγή εικόνας: BBC / Δικαιώματα χρήσης: APET
Η αντίδραση αυτή δεν υπήρξε αδικαιολόγητη. Η Παραγουάη βρίσκεται ανάμεσα στις 11 πλέον χώρες που διατηρούν επίσημες διπλωματικές σχέσεις με την Ταιβάν, αναγνωρίζοντας την ως κυρίαρχο κράτος από το 1957, όταν οι δύο χώρες μοιράζονταν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά όσον αφορά τα πολιτικά τους συστήματα και το ιστορικό τους παρελθόν. Παρά τους κάποιους κλυδωνισμούς στη σχέση μεταξύ των δύο κρατών, η συνεργασία τους έχει παραμείνει ισχυρή διαχρονικά. Η Ταϊβάν παρέχει οικονομική και τεχνολογική υποστήριξη στην Παραγουάη, ενώ πρόσφατα οι δυο χώρες προχώρησαν σε συμφωνία κατάργησης βίζας μεταξύ των πολιτών τους, ενισχύοντας περαιτέρω τις διμερείς τους σχέσεις. Η Παραγουάη εκμεταλλεύεται επίσης τις επενδυτικές ευκαιρίες που προσφέρει η Ταϊβάν, κυρίως σε αγροτικά προϊόντα, όπως το βοδινό κρέας, η σόγια και το καλαμπόκι.
Ωστόσο, το ποσό των 150 εκατομμυρίων δολαρίων κατά μέσο όρο που η Ταϊβάν παρέχει κάθε 5 χρόνια στην Παραγουάη για έργα που αφορούν τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η γεωργία, κρίνεται μικρό σε σύγκριση με την κλίμακα της βοήθειας και των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας προς άλλες χώρες της Νοτίου Αμερικής που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία Belt and Road Initiative. Παράλληλα το σημαντικότερο κόμμα της αντιπολίτευσης στην Παραγουάη, το Φιλελεύθερο Κόμμα PLRA, παρουσιάζεται επιφυλακτικό απέναντι στις σχέσεις της χώρας με την Ταϊβάν.
Κατά την προεκλογική περίοδο του 2023 ο υποψήφιος Εφραίν Αλέγκρε τόνισε ότι η διατήρηση των σχέσεων με την Ταϊπέι δυσχεραίνει τις εμπορικές συναλλαγές με την Κίνα, χωρίς ταυτόχρονα να αποκομίζονται επαρκή οφέλη από τη συνεργασία αυτή. Αντιμετωπίζοντας πιέσεις και από το γεωργικό λόμπι, ο Πρόεδρος Σαντιάγκο Πένια εξέφρασε την επιθυμία του για σύσφιξη των εμπορικών δεσμών μεταξύ της χώρας του και της ΛΔΚ επιθυμώντας να διατηρήσει ταυτόχρονα επίσημες διπλωματικές σχέσεις με την Ταιβάν, δυο σημεία που αποδείχθηκαν ασυμβίβαστα με την Παραγουάη να βρίσκεται σε διαπραγματευτικά ανίσχυρη θέση.
Ο Πρόεδρος της Παραγουάης, Santiago Peña. Πηγή εικόνας: Ultima Hora / Δικαιώματα χρήσης: Gentileza
Η Κίνα εκμεταλλευόμενη τη δεδομένη κατάσταση επιδίωξε να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της στη Νότια Αμερική, όπου στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Belt and Road Initiative (ΒRΙ) έχει αποκτήσει πολυάριθμους συμμάχους. Η πρωτοβουλία αυτή στοχεύει στη δημιουργία ενός παγκόσμιου δικτύου υποδομών και εμπορικών συνδέσεων, με τη Λατινική Αμερική να αποτελεί στρατηγική περιοχή για την προώθηση αυτών των φιλοδοξιών. Η Παραγουάη, αν και μικρή οικονομία, διαθέτει γεωργικούς πόρους που ενδιαφέρουν την Κίνα.
Παράλληλα, το γεγονός συνδέεται άμεσα με την προσπάθεια της ασιατικής υπερδύναμης να μειώσει την επιρροή της Ταϊβάν στην παγκόσμια σκηνή και να απομονώσει τη νήσο, ενισχύοντας ταυτόχρονα την εικόνα της ως σημαντικού οικονομικού εταίρου και ηγέτη στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Η ανάπτυξη στενών διπλωματικών σχέσεων και η ένταξη της Παραγουάης στο δίκτυο συνεργασιών του BRI θα προσέφερε στην Κίνα όχι μόνο οικονομικά οφέλη, αλλά και μια γεωπολιτική νίκη. Η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν αναπόσπαστο μέρος της επικράτειάς της σύμφωνα με την αρχή της «Μίας Κίνας». Υπηρετώντας την αρχή αυτή, ασκεί συνεχή διπλωματική και στρατιωτική πίεση στην Ταιβάν με σκοπό να αποτρέψει την επίσημη ανεξαρτησία της. Οι κάθε είδους προσπάθειες της Ταϊβάν για διεύρυνση της διεθνούς παρουσίας της θεωρούνται από την Κίνα ως προκλήσεις που παραβιάζουν την κυριαρχία της.
Το πρόσφατο επεισόδιο φαίνεται να αντικατοπτρίζει την σύγκρουση των δύο κόσμων σε ένα όλο και πιο πολωμένο διεθνές σύστημα. Η εξέλιξη αυτή αξίζει ιδιαίτερη προσοχή στη σκιά ενός διαρκώς συρρικνωμένου καταλόγου διπλωματικών συμμάχων της Ταϊβάν. Από τα παραπάνω μπορούμε μάλλον να συμπεράνουμε ότι η θωράκιση της σχέσης Παραγουάης-Ταϊβάν κρίνεται αναγκαία όχι μόνο εξαιτίας της ιδιαίτερης βαρύτητας της Ασουνσιόν ως ο μεγαλύτερος διπλωματικός σύμμαχος της Ταϊπέι στην Νότια Αμερική, αλλά και λόγω της καθοριστικής σημασίας αυτής της διμερούς σχέσης για τη διατήρηση της γεωπολιτικής ισορροπίας στην περιοχή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
Paraguay kicks out Chinese envoy after he urges country to cut ties with Taiwan, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
Paraguay expels Chinese envoy over Taiwan ‘interference’, Reuters, διαθέσιμο εδώ
“An Eternal Brother”—Strengthening the Taiwan-Paraguay Relationship, Global Taiwan Institute, διαθέσιμο εδώ
https://www.offlinepost.gr/2024/12/12/mia-euthrausth-diplwmatikh-isorropia-h-paragouah-anamesa-se-taiwan-kai-kina/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου