Χρήστος Γεωργίου
Καθηγητής Βιοχημείας, Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών
Η αποδοχή της ύπαρξης γενετικά ισοδύναμης,
αδιαβάθμητης διανοητικής ισότητας
(όχι ταυτότητας) μεταξύ των ατόμων
συνεπάγεται αυτόματα και την κατάργηση των κοινωνικών τάξεων, όχι όμως
το αντίθετο (όπως έχει ήδη διαπιστωθεί
από τη δημιουργία/διαιώνιση κοινωνικών ανισοτήτων στα πρώην και νυν καθεστώτα του υπαρκτού σοσιαλισμού).
Με το να μην κατανοούν τη μετατροπή
της γονιδιοκεντρικής βιολογίας σε κύριο ιδεολογικοπολιτικό εργαλείο των
ελίτ, οι μαρξιστές, αριστεροί και αναρχικοί κάθε απόχρωσης αδυνατούν να
αντιπαρατεθούν ιδεολογικά μαζί τους
σε αυτό το πεδίο. Υπολείπονται ιδεολογικά ακόμα και όταν οι ελίτ
διατρανώνουν ακραία τις ανισότητες προκειμένου να αιτιολογήσουν τις
πολιτικές
τους, με κλασικό εγχώριο πολιτικό παράδειγμα τον πρόεδρο της Νέας Δημο
κρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη: «Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς
ανισότητες. Κάτι τέτοιο είναι αντίθετο
στην ανθρώπινη φύση».
Καθηγητής Βιοχημείας, Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών
Πώς εξηγείται η μεγάλη έλξη που ασκεί
ο γενετικός αναγωγισμός, η ανθεκτικότητά του στις επιστημονικά θεμελιωμένες νέες αντιγονιδιοκεντρικές ιδέες, η
ελλιπής χρηματοδότησή τους από επί σημους ερευνητικούς θεσμούς και η
αποσιώπησή τους από το εκπαιδευτικό
σύστημα και τα ΜΜΕ;
Οι λόγοι εν πολλοίς απορρέουν από την ιδεολογικοπολιτική
και οικονομική εξάρτηση των
επιστημών.
Οι βάσεις της γονιδιοκεντρικής βιολογίας τέθηκαν από το Rockefeller
Institute of Biochemistry (σήμερα
Rockefeller University) της γνωστής οι
κονομικής δυναστείας των ΗΠΑ (Kay,
1993),όπου πρωτοανακαλύφθηκε
η χημική σύνθεση του DNA (τη δεκαετία του 1920).
Το Ίδρυμα Ροκφέλερ
διαμόρφωσε ακόμα και το όνομα του
DNA, εισάγοντας τα αρχικά του στο
τμήμα rib της πλήρους ονομασίας του (deoxyribonucleic acid) – θα έπρεπε να
είναι riboso από τον ελληνικό όρο δεο
ξυριβοζονουκλεϊνικό οξύ.
Το Ίδρυμα Ροκφέλερ ασχολήθηκε με
το DNA τη δεκαετία του 1920 επειδή
οι διαχειριστές (καταπιστευματοδέκτες) του φοβόντουσαν μια επανάσταση μπολσεβίκικου τύπου, λόγω των
προηγηθεισών λαϊκών αναταραχών
(το 1911), που οδήγησαν στη διάσπαση της πετρελαϊκής εταιρείας τους,
Standard Oil.
Το Ίδρυμα αναζητούσε
τρόπους αποτελεσματικής διαχείρισης
των αγανακτισμένων και ζηλόφθονων
όχλων, εφαρμόζοντας δύο ξεχωριστές
συμπληρωματικές στρατηγικές ελέγχου της ανθρώπινης συμπεριφοράς:
στο επίπεδο των κοινωνικών δομών
(οικογένεια, εργασία, συναισθήμα
τα) υπό τον όρο «ψυχοβιολογία» και
στο επίπεδο των χημικών βιομορίων.
Το διπλά εστιασμένο πρόγραμμα του
Ιδρύματος «Επιστήμη του Ανθρώπου»,
κατά τον διευθυντή του (το 1929) Max
Mason, «προσανατολίζεται στο γενικό
πρόβλημα της ανθρώπινης συμπεριφοράς, με σκοπό τον έλεγχό της μέσω της
κατανόησής της. Οι κοινωνικές επιστή
μες, για παράδειγμα, θα ασχοληθούν
με τον εξορθολογισμό του κοινωνικού
ελέγχου. Οι ιατρικές και φυσικές επιστήμες προτείνουν μια στενά συντο
νισμένη μελέτη των επιστημών που
στηρίζουν την κατανόηση και τον έλεγχο του ατόμου» (Kay, 1993).
Σύμφωνα
με τον Warren Weaver, διευθυντή των
Φυσικών Επιστημών του Ιδρύματος (το
1932), η «αναμόρφωση των επικρατουσών ιδεών για την ανθρώπινη φύση και
τη συμπεριφορά», θα πρέπει να εναρ
μονίζεται με τις «διαχειριστικές ανάγκες» βιομηχανοποίησης προσωπικών
χαρακτήρων όπως η διαχρονικότητα
και η υπακοή.
Ο δεύτερος στόχος του Ιδρύματος
ήταν η επιστημονική ορθολογικοποίηση των τότε ευρέως διαδεδομένων
αντιλήψεων της ευγονικής, που για
τους διαχειριστές του σήμαινε ότι γνω ρίσματα όπως ευγένεια, νοημοσύνη
και υπακοή, ελέγχονται από κάποιους
κρυμμένους μηχανισμούς και βιομόρια, που λογικά θα έπρεπε να είναι
επιστημονικά ανιχνεύσιμα, και που μόλις αναγνωριστούν θα μπορούσαν να
χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο της
συμπεριφοράς. Αυτό απαιτούσε μια
νέα αναγωγιστική «επιστήμη του πολύ
μικροσκοπικού» για την ανακάλυψη
της φύσης του γονιδίου (τότε θεωρεί
το ότι ήταν πρωτεΐνες), που το Ίδρυμα την ονόμασε «μοριακή βιολογία».
Μετά από διάφορες προσεγγίσεις με
επιστήμονες και ιδρύματα, το Ίδρυμα
κατέληξε το 1933 σε μια πλήρως επεξεργασμένη στρατηγική ανάπτυξης της
μοριακής βιολογίας, με τη χρηματοδό
τηση επιστημονικών ομάδων σε λίγα
κορυφαία ιδρύματα όπως το Caltech
και το Chicago University. Από εκεί εκπαιδεύτηκαν εκατοντάδες επιστήμονες
στην ανακάλυψη των «κύριων μορίων»
–πηγών προέλευσης των σωματικών
λειτουργιών και της συμπεριφοράς του
ανθρώπου– με στόχο για το Ίδρυμα την
επιστημονική επικύρωση των ευγονι
κών θέσεων των Ροκφέλερ.
Όλες αυτές οι έρευνες ήταν εξαιρετικά επιτυχείς για το Ίδρυμα, που τελικά
επικέντρωσε τη χρηματοδότηση στο
ευκολοπροσβάσιμο DNA.
Όπως σημει
ώνει ο George Beadle (νομπελίστας
στη φυσιολογία και διαπλεκόμενος
με το Ίδρυμα), από τα 18 βραβεία Νό
μπελ που δόθηκαν στη γενετική μετά
το 1953, μόνο ένα απονεμήθηκε σε
επιστήμονα που δεν είχε χρηματοδοτηθεί από το Ίδρυμα Ροκφέλερ (Kay,
1993). Έως το 1989, η μοριακή βιολογία αποτελούσε την κυρίαρχη προσέγγιση όλων των κλάδων της βιολογίας
(ιατρική, αναπτυξιακή βιολογία, νευροβιολογία, γενετικά τροποποιημένη
γεωργία) κυρίως χάρη στο Ίδρυμα, με
τις οικονομικοπολιτικές επιρροές στη
σύγχρονη διαμόρφωσή της να συνεχί
ζονται μέχρι σήμερα (Latham, 2017).
Η
μόνη παραχώρηση του νεοδαρβινισμού
ήταν η συμμετοχή και ολίγου περιβάλλοντος στη γενετική διαμόρφωση της
ανθρώπινης φύσης, η ποσόστωση του
οποίου ξεκινά σχεδόν από το μηδέν για
τις (ακρο)δεξιές και τείνει αυξανόμενη
προς κεντρώες, σοσιαλδημοκρατικές και αμιγώς αριστερές ιδεολογίες, που
όμως ακυρώνεται από τις απροσπέλαστες για τα άτομα-μάζες, στυγνά
ανταγωνιστικές νεοφιλελεύθερες συμπληγάδες της τελειομανίας και της
αξιοκρατίας.
Συνεπώς, ο νεοδαρβινισμός αναμφίβολα αποτέλεσε και αποτελεί το κεντρικό ιδεολόγημα των ελίτ όλων των
μορφών καπιταλισμού. Η κεντρική του
ιδέα περί μη βιολογικής (γενετικής)
και διανοητικής ισότητας μεταξύ των
ατόμων ήταν αποδεκτή από τον Μαρξ
(δικαιολογημένα, με την τότε βιολογία
στα σπάργανα και τις ανάλογες ιδέες του Δαρβίνου στο απόγειό τους).
Παραμένει όμως στους θεωρητικούς
του μαρξισμού (και του αναρχισμού),
με εξαίρεση τον Antonio Gramsci και
τον Κορνήλιο Καστοριάδη (Georgiou,
2016). Επίσης, έχει επηρεάσει καθοριστικά την αποτυχία της μαρξιστικής
ιδεολογίας στην ανάπτυξη ενός ενο
ποιητικού επιστημονικού ορισμού της
ισότητας, με αποτέλεσμα τον κατακερματισμό της Αριστεράς σε ιδεολογικές
αιρέσεις ενός μαρξισμού σε εκφυλιστι κή επιστημονική στατικότητα.
Η αναδυόμενη νέα βιολογία προσφέρει τα απαραίτητα επιστημονικά
επιχειρήματα για την ιδεολογική και
επιστημονική θεμελίωση των κοινω
νιών του μέλλοντος που θα βασίζονται στην ισότητα των ατόμων. Θέτει
τα γονίδια περί γενετικών ανισοτήτων
στη θέση των άψυχων πλήκτρων του
πιάνου που ενεργοποιούνται από τον
πιανίστα-άτομο, σε απόκριση πλειάδας
περιβαλλοντικών διαβαθμίσεων (ενδο/
διακυτταρικές, ενδο/διοργανικές και
ενδο/διοργανισμικές, τροφή, φυσικό
και κοινωνικό περιβάλλον).
H διανοητική/γνωστική διαφορετικότητα των ατόμων είναι αποτέλεσμα
έκθεσης σε διαφορετικά ερεθίσματα
που μπορεί να είναι τυχαία (λόγω γέννησης από μη επιλέξιμα οικογενειακά
περιβάλλοντα, γεωγραφικούς χώρους
και χώρες) ή υποβαλλόμενα (παιδεία)
ή και επιδιωκόμενα (στο βαθμό που
υπάρχει ενσυνείδητη και πλήρης εικόνα του όλου).
Επίσης, τα ερεθίσματα
μπορεί να τυχαιοποιούνται στο πλαίσιο
πολιτιστικών, οικονομικών ακόμα και
αντιπαγκοσμιοποιητικών βιολογικών/
τεχνολογικών περιορισμών (διποδισμός, τεχνολογικά αδύνατη η ακαριαία
μετάβαση-επιστροφή, εγκατάσταση,
προσαρμογή σε άλλες χώρες), καθώς
και λόγω της περιοριστικής αυτοσυντηρητικής τάσης συνασπισμού των
ατόμων σε ομάδες (φυλές, έθνη, πα
τρίδες) αλληλοσυμπληρούμενων ενδιαφερόντων/συμφερόντων/παραδόσεων/θρησκειών εντός περιορισμένων
γεωγραφικών χώρων.
Οι ελίτ κατασκευάζουν για τις μάζες
έναν απρόσωπο/νεφελώδη –γνωστικά,
κοινωνικά, και ως προς τη φυλογένεια–
γονιδιοκεντρικό ατομικισμό. Επιτρέπουν στα άτομα την ελεύθερη επιλογή
μόνο σε ομογενοποιημένους (κοσμοπολιτικά, πολυπολιτισμικά) τρόπους
αποπροσωποποίησης του ατομισμού
τους. Έτσι, τα αναγκάζουν να προσφεύγουν σε θολά κριτήρια αυτοεπιβεβαίωσης, μετατρέποντάς τα σε πολιτικά
ακίνδυνες ατομικιστικές ασημαντότη
τες.
Χρήστος Γεωργίου |
Παρά ταύτα, τα άτομα ισορροπούν
βιολογικά, ψυχικά και διανοητικά μόνο
όταν αντλούν αυτοεπιβεβαίωση από
κοινωνικούς στόχους/δράσεις που θέτουν/πραγματοποιούν δημοκρατικά με
ισότιμα μέλη των κοινωνιών τους.
Συνεπώς, η βιολογική φύση του ανθρώπου και η επιβίωσή του ως είδος
επιβάλλουν την αξιακά και διανοητικά ισότιμη, συναγωνιστική κοινωνική
συμβίωσή του υπό συνθήκες ατομικού
αλληλοσεβασμού και υψηλού επιπέ δου πολιτισμού και παιδείας. Μόνο υπό
αυτό το πλαίσιο βιολογικής/διανοητι
κής ισότητας θα μπορέσει ο άνθρωπος
να επεξεργαστεί βιώσιμα πολιτικά συστήματα και δομές ουσιαστικής κοινω νικής αυτοδιαχείρισης.
Το παραπάνω κείμενο είναι απόσπασμα από το άρθρο «Μια νέα κοινωνιοκεντρική βιολογία
αλληλεπίδρασης μεταξύ βιολογικά
ισότιμων ατόμων και περιβάλλοντος. Αποκαθηλώνεται η γονιδιοκεντρική
μοριακή βιολογία των ελίτ» που δημοσιεύτηκε στα Τετράδια Μαρξισμού 7:39-64, 2018.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου